ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳವರೆಗೂ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸ್ಟಾರ್ಟ್ಅಪ್ ವಲಯ ಎನ್ನುವುದು ಬಾಲ್ಯಾವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿತ್ತು. ಆಗೊಬ್ಬರು, ಈಗೊಬ್ಬರು ಸ್ಟಾರ್ಟ್ಅಪ್ ಮೂಲಕ ಯಶಸ್ಸನ್ನು ಸಾಸಿದ್ದರು ಅಷ್ಟೇ. ಕಳೆದ ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸ್ಟಾರ್ಟ್ಅಪ್ ರಂಗ ತೀವ್ರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದುತ್ತಿದೆ. ಬೆಂಗಳೂರು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಹಾಗೂ ಜಾಗತಿಕವಾಗಿ ದೊಡ್ಡ ಸ್ಟಾರ್ಟ್ಅಪ್ ಹಬ್ ಆಗಿ ಬದಲಾಗಿದೆ. ಇತ್ತೀಚಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿಮಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿಯೂ ಕೂಡ ಸ್ಟಾರ್ಟ್ಅಪ್ ಹಬ್ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕೆ ಎಲ್ಲ ಅವಕಾಶಗಳೂ ಇವೆ. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಹಲವರು ಸ್ಟಾರ್ಟ್ಅಪ್ಗಳ ಮೂಲಕವೇ ಕೋಟ್ಯಂತರ ರೂ.ಗಳಷ್ಟು ಆದಾಯ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಘಟಾನುಘಟಿ ಕಂಪನಿಗಳೇ ಆದಾಯ ಗಳಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಎಡವಿ ಬೀಳುತ್ತಿರುವ ಸಂದ‘ರ್ದಲ್ಲಿ ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡ ಸ್ಟಾರ್ಟ್ ಅಪ್ಗಳು ಕೋಟ್ಯಂತರ ರೂ.ಗಳ ವಹಿವಾಟನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತಿರುವ ನಿದರ್ಶನಗಳಿವೆ. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸ್ಟಾರ್ಟ್ ಅಪ್ಗಳ ಮೂಲಕವೇ ಹೇರಳ ಆದಾಯ ಗಳಿಸಿಕೊಂಡವರ ಕಿರು ಯಾದಿಯನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ.
ಕಳೆದ ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಫಂಡಿಂಗ್ ಪಡೆಯುವುದು ಅಷ್ಟು ಸುಲಭವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಅನೇಕ ದೊಡ್ಡ ದೊಡ್ಡ ಕಂಪನಿಗಳು ಫಂಡಿಂಗ್ ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗದೇ ಒದ್ದಾಡಿ ಹೋಗಿವೆ. ಅದರೆ ಭಾರತದ ಸ್ಟಾರ್ಟ್ಅಪ್ ಉದ್ಯಮಿಗಳು ಯಶಸ್ವಿ ಉದ್ಯಮವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಉದ್ಯಮದಿಂದ ಉತ್ತಮ ಲಾಭವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಅಲ್ಲದೆ ಅಕರ್ಷಕ ಮೊತ್ತದ ಹಣವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಈ ಸ್ಟಾರ್ಟ್ ಅಪ್ಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿದೆ. ಇದರಿಂದ ಆದಾಯ ಗಳಿಕೆ ಕೂಡ ಜಾಸ್ತಿಯಾಗುತ್ತಿರುವುದು ವಿಶೇಷ. ಭಾರತವೊಂದರಲ್ಲಿಯೇ ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ನೂರಾರು ಸಂಖ್ಯೆಯ ಸ್ಟಾರ್ಟ್ಅಪ್ ಗಳು ಜನ್ಮ ತಾಳುತ್ತಿವೆ. ಪ್ರತಿ ವರ್ಷವೂ ಸ್ಟಾರ್ಟ್ಅಪ್ಗಳ ಮೂಲಕ ಅತ್ಯಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದ ಆದಾಯ ಗಳಿಸಿಕೊಂಡವರ ಯಾದಿಯನ್ನು ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ವರ್ಷದಿಂದ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಇವು ಏರಿಳಿತವಾಗುತ್ತಲೂ ಇರುತ್ತದೆ. 2017ರಲ್ಲಿ ಕೂಡ ಭಾರತದ ಸ್ಟಾರ್ಟ್ ಅಪ್ ಸಾಧಕರ ಯಾದಿಯನ್ನು ತಯಾರಿಸಲಾಗಿದ್ದು, ಭುವನ್ ತುರಾಕಿಯಾ ಅವರು ಮೊದಲ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ.
ಏನಿದು ಸ್ಟಾರ್ಟ್ಅಪ್ ?
ಸ್ಟಾರ್ಟ್ಅಪ್ ಎನ್ನುವುದು ಅಂತರ್ಜಾಲದ ಕಂಪನಿ. ಇದು ವಿವಿಧ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ಪರಿಹಾರವನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ಪ್ರಮುಖ ವಸ್ತುಗಳಿಗೆ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯನ್ನೂ ಒದಗಿಸುವ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಕೊಳ್ಳುವುದು ಹಾಗೂ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲು ಇದೊಂದು ವೇದಿಕೆ. ಗ್ರಾಹಕರ ಬೇಡಿಕೆಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ವಸ್ತುಗಳನ್ನುಪೂರೈಸುವ ಅಂತರ್ಜಾಲ ಕಂಪನಿಗಳಿವು. ವಿಶಿಷ್ಟ ಬಗೆಯ, ಕ್ರಿಯಾಶೀಲ ಮನಸ್ಸಿನ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ವಿಶಿಷ್ಟ ರೀತಿಯ ಸ್ಟಾರ್ಟ್ ಅಪ್ ತಯಾರಿಸಿ ಅದರಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ಸನ್ನು ಗಳಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಜಗತ್ತಿನ ಅತ್ಯಂತ ವೇಗದ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಇದು ಎನ್ನುವ ಖ್ಯಾತಿ ಕೂಡ ಇದೆ.
ಪ್ರಧಾನಿ ಮೋದಿ ಉತ್ತೇಜನ
ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಅವರು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸ್ಟಾರ್ಟ್ ಅಪ್ಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಉತ್ತೇಜನಗಳನ್ನು ನೀಡಿದಾರೆ. 2015ರ ಆಗಸ್ಟ್ 15ರಂದು ದೆಹಲಿಯ ಕೆಂಪುಕೋಟೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರೋತ್ಸವವನ್ನು ಉದ್ದೇಶಿಸಿ ಮಾತನಾಡಿದ ಮೋದಿ ಸ್ಟಾರ್ಟ್ಅಪ್ ಇಂಡಿಯಾವನ್ನು ಘೋಷಣೆ ಮಾಡಿದರು. ‘ಾರತದಲ್ಲಿ ಸ್ಟಾರ್ಟ್ಅಪ್ ಉತ್ತೇಜನಕ್ಕಾಗಿ ಲೈಸನ್ಸ್ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಸರಳಗೊಳಿಸಿದರು. ಅಲ್ಲದೇ ಮುದ್ರಾ ಯೋಜನೆ, ಪಿಎಂಎಂವೈ ಮೂಲಕ ಸ್ಟಾರ್ಟ್ಅಪ್ ಉತ್ತೇಜನಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಆದ್ಯತೆ ನೀಡಿದರು. ತೆರಿಗೆ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿಯೂ ಇಳಿಕೆ ಮಾಡಿದರು. ಸ್ಟಾರ್ಟ್ಅಪ್ ಉತ್ತೇಜನಕ್ಕೆ ಬೇಕಾದ ಎಲ್ಲ ಕ್ರಮಗಳನ್ನೂ ಕೈಗೊಂಡರು. ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ 2015ರಿಂದೀಚೆಗೆ ದೇಶದಾದ್ಯಂತ 10 ಸಾವಿರಕ್ಕೂ ಸ್ಟಾರ್ಟ್ಅಪ್ಗಳು ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡು ಯಶಸ್ಸು ಪಡೆಯಲಾರಂಭಿಸಿವೆ.
2017ರಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಟೆಕ್ ಉದ್ಯಮಿಗಳ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಇನ್ನೂ ಅನೇಕ ಪರಿಚಿತ ಹೆಸರುಗಳಿವೆ. ಅದರೆ ಕೆಲವರ ಹೆಸರು ಈ ಪಟ್ಟಿಯಿಂದ ಜಾರಿ ಹೋಗಿದೆ. ಸ್ನ್ಯಾಪ್ಡೀಲ್ ಕುನಾಲ್ ಬಹಾಲ್ ಮತ್ತು ಓಲಾ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಭವಿಷ್ ಅಗರ್ವಾಲ್ ಅವರು ಭಾರತದ 15 ಶ್ರೀಮಂತರ ಉದ್ಯಮಿಗಳ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ. ಅಂದ ಹಾಗೆ ಈ ಸ್ಟಾರ್ಟ್ ಅಪ್ ರಂಗದಲ್ಲಿ ಭಾರೀ ನಷ್ಟವನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿದವರೂ ಇದ್ದಾರೆ. ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಕಳೆದುಕೊಂಡು ಬೀದಿಗೆ ಬಂದವರೂ ಇದ್ದಾರೆ. ಅದೇ ರೀತಿ ಅಪಾರ ಹಣ ಗಳಿಸಿ ಬದುಕು ಹಸನು ಮಾಡಿಕೊಂಡವರಿದ್ದಾರೆ. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಕಳೆದ ಒಂದು ವರ್ಷದ ಅವಯಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಆದಾಯ ಗಳಿಸಿಕೊಂಡ ಭಾರತದ ಸ್ಟಾರ್ಟ್ಅಪ್ ಸಾಧಕರ ಯಾದಿ ಇಲ್ಲಿದೆ.
1. ಭುವಿನ್ ತುರಾಖಿಯ, ಡೈರೆಕ್ಟಿ/ಮೀಡಿಯಾ.ನೆಟ್ (ರೂ. 11,500 ಕೋಟಿ)
2016ರ ಅಂತ್ಯದ ವೇಳೆಗೆ ತುರಾಖಿಯ ತಮ್ಮ ಸಹೋದರ ದಿವ್ಯಾಂಕ್ ತುರಾಖಿಯ ಅವರೊಂದಿಗೆ ತಮ್ಮ ಮೀಡಿಯಾ.ನೆಟ್ ವ್ಯವಹಾರವನ್ನು 900 ದಶಲಕ್ಷ ಡಾಲರ್ಗೆ ಚೀನಾದ ಕಂಪನಿಗೆ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಿದರು. ಮೀಡಿಯಾ.ನೆಟ್ ಪೂರ್ತಿಯಾಗಿ ಬೂಟ್ ಸ್ಟ್ರಾಪ್ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಇಬ್ಬರು ಸಹೋದರರು ಶತಕೋಟ್ಯಾಪತಿಗಳಾದರು. ಪ್ರಸ್ತುತ ರೂ. 11,500 ಕೋಟಿ ಮೌಲ್ಯದ ಸಂಪತ್ತನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ‘ವಿನ್ ತುರಾಖಿಯ ಈಗ ‘ಾರತದ ಅತ್ಯಂತ ಶ್ರೀಮಂತ ಟೆಕ್ ಉದ್ಯಮಿ ಎನಿಸಿದ್ದಾರೆ. 2017ರಲ್ಲಿ ಇವರ ಸಂಪತ್ತು ನಾಲ್ಕು ಪಟ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗಿದ್ದರಿಂದ ‘ವಿನ್ ತುರಾಖಿಯ ಮೊದಲ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಏರಿದರು. 38 ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನ ಇವರು 2016ರಲ್ಲಿ ೆರ್ಬ್ಸ್ ಪ್ರಕಟಿಸಿದ ಶ್ರೀಮಂತರ ಯಾದಿಯಲ್ಲಿಯೂ ಸ್ಥಾನ ಗಳಿಸಿದ್ದರು.
2. ವಿಜಯ್ ಶೇಖರ್ ಶರ್ಮಾ, ಪೇಟಿಎಂ (ರೂ. 9000 ಕೋಟಿ)
2017ರಲ್ಲಿ ಪೇಟಿಎಂನ ವಿಜಯ್ ಶೇಖರ್ ಶರ್ಮಾ ಸ್ಟಾರ್ಟ್ಅಪ್ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಹೊಸ ತಾರೆಯಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿದ್ದಾರೆ. ಗರಿಷ್ಠ ಮೊತ್ತದ ನೋಟುಗಳ ಅಪಮೌಲ್ಯೀಕರಣದ ಸಮಯ ಅಂದರೆ 2016 ರ ಅಂತ್ಯದ ವೇಳೆಗೆ ಪೇಟಿಎಂನ ಅಲೆ ಆರಂ‘ವಾಯಿತು. ಇದು ಪೇಟಿಎಂ ಬ್ಯಾಂಕ್ನ್ನು ಕೂಡ ಲಾಂಚ್ ಮಾಡಿದೆ. ಅದು 2017 ರ ಆಯವ್ಯಯದಲ್ಲೂ ತನ್ನ ಸ್ಥಾನ ಬಿಡಲಿಲ್ಲ. ಕಂಪನಿಯು ಸ್ಟ್ಾ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಕಡೆಯಿಂದ 1.4 ಶತಕೋಟಿ ಡಾಲರ್ಗೆ ಪಡೆದುಕೊಂಡಿತು. ಅಲ್ಲದೆ ತನ್ನ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಎಂಟು ಬಿಲಿಯನ್ ಡಾಲರ್ಗೆ ಹೆಚ್ಚಿಸಿಕೊಂಡಿತು. ಶರ್ಮಾರವರು ಪ್ರಸ್ತುತ ರೂ. 9000 ಕೋಟಿ ಮೊತ್ತದ ಸಂಪತ್ತನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. ಇವರು ಜಿಕ್ಯೂ ಇಂಡಿಯಾದ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರ‘ಾವಿ ಯುವಕರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು ಎನ್ನುವ ಖ್ಯಾತಿಯನ್ನೂ ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.
3. ಸಚಿನ್ ಬನ್ಸಾಲ್ ಮತ್ತು ಬಿನ್ನಿ ಬನ್ಸಾಲ್, ಫ್ಲ್ಿ ಕಾರ್ಟ್ (ರೂ. 5400 ಕೋಟಿ)
‘ಾರತದ ಶ್ರೀಮಂತ ಉದ್ಯಮಿಗಳ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಫ್ಲ್ಿಕಾರ್ಟ್ ಸಂಸ್ಥಾಪಕ ಜೋಡಿಯು ಮೂರನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ. ಬನ್ಸಾಲ್ ಸಹೋದರರು ಕಳೆದ ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ತಮ್ಮ ನಿವ್ವಳ ಮೌಲ್ಯದಲ್ಲಿ ಇಳಿಕೆಯನ್ನು ಕಂಡಿದ್ದಾರೆ. 2015 ರಲ್ಲಿ ಕಂಪನಿಯ ಮೌಲ್ಯ 9,010 ಕೋಟಿಯಷ್ಟಿತ್ತು. ಪ್ರಸ್ತುತ ಕಂಪನಿಯ ನಿವ್ವಳ ಮೌಲ್ಯ 5,400 ಕೋಟಿ ರೂ. ನಷ್ಟಿದೆ. 2015ರಲ್ಲಿ ಇವರು ‘ಾರತದ ಶ್ರೀಮಂತ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಯಾದಿಯಲ್ಲೂ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದಿದ್ದರು.
4. ಗಣೇಶ್ ಕೃಷ್ಣನ್, ಪೋರ್ಟಿಯಾ ಮೆಡಿಕಲ್ (ರೂ. 5,100 ಕೋಟಿ)
ಉದ್ಯಮಿ ಗಣೇಶ್ ಕೃಷ್ಣನ್ ರೂ. 5,100 ಕೋಟಿ ಸಂಪತ್ತಿನೊಂದಿಗೆ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ 4ನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ. ಕೃಷ್ಣನ್ ಅವರು ಪೋರ್ಟಿಯಾ ಮೆಡಿಕಲ್ ಮತ್ತು ಟುಟೋರ್ ವಿಸ್ತಾದ ಸಂಸ್ಥಾಪಕರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಅಲ್ಲದೆ ಬಿಗ್ ಬಾಸ್ಕೆಟ್, ಬ್ಲೂಸ್ಟೋನ್.ಕಾಮ್ ಮತ್ತು ಹೋಮ್ಲೋನ್.ಕಾಮ್ ಗಳ ಪ್ರಾಯೋಜಕರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಇತ್ತೀಚಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಇವರ ಒಡೆತನದ ಬಿಗ್ ಬಾಸ್ಕೆಟ್ ‘ಾರಿ ಯಶಸ್ಸಿನತ್ತ ಮುಖ ಮಾಡಿದೆ.
5. ಸಂಜೀವ್ ಬಿಕ್ಚಂದಾನಿ, ಇನೋ ಎಡ್ಜ್ (ರೂ.4,800 ಕೋಟಿ)
ನೌಕರಿ.ಕಾಮ್, ಜೀವನ್ ಸಾಥಿ, ಮತ್ತು 99ಏಕರ್ಸ್.ಕಾಮ್ ನಂತಹ ಜನಪ್ರಿಯ ಪೋರ್ಟಲ್ಗಳನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತಿರುವ ಇನೋ ಎಡ್ಜ್ ‘ಾರತದ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಮುಖ ಅಂತರ್ಜಾಲ ಸಂಘಟಿತ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ. ಇದು ಝೊಮ್ಯಾಟೋದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪಾಲನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಸ್ಥಾಪಕ ಸಂಜೀವ್ ಅವರು 1997 ರಲ್ಲಿ ನೌಕರಿ.ಕಾಮ್ ಅನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿದರು. ಈಗ ಅವರು ರೂ. 4,800 ಕೋಟಿ ನಿವ್ವಳ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. ‘ಾರತದಲ್ಲಿ ಸ್ಟಾರ್ಟ್ಅಪ್ಗಳನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿದ ಮೊದಲಿಗರಲ್ಲಿ ಇವರೂ ಒಬ್ಬರು ಎನ್ನುವ ಖ್ಯಾತಿ ಗಳಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.
6. ವಿಶಾಲ್ ಮೆಹ್ತಾ, ಇನೀಬೀಮ್.ಕಾಮ್ (ರೂ. 3,500 ಕೋಟಿ)
ಅಮೆಜಾನ್ ವಿರುದ್ಧ ಹೆಚ್ಚಿನ ಂಡ್ ಇರುವ ಇ-ಕಾಮರ್ಸ್ ಕಂಪನಿಗಳು ಹೋರಾಡಿ ಮಣ್ಣು ಮುಕ್ಕುತ್ತಿದ್ದರೂ ಇನೀಬೀಮ್.ಕಾಮ್ ಬಲ ಮಾತ್ರ ದಿನದಿಂದ ದಿನಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಾ ಸಾಗುತ್ತಿದೆ. 2007ರಲ್ಲಿ ಆರಂ‘ಗೊಂಡ ಈ ಕಂಪನಿಯು ಈಗ ಲಾ‘ದಾಯಕವಾಗಿದೆ. ಕಳೆದ ವರ್ಷ ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಲ‘್ಯವಾಗಲು ಆರಂಭಿಸಿದ ದಿನದಿಂದ ಅದರ ಸ್ಟಾಕ್ ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿದೆ. ಸಂಸ್ಥಾಪಕ ವಿಶಾಲ್ ಮೆಹ್ತಾರವರ ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ರೂ. 3,500 ಕೋಟಿ ನಿವ್ವಳ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. ಐಪಿಒದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದ ‘ಾರತದ ಮೊಟ್ಟಮೊದಲ ಇ-ಕಾಮರ್ಸ್ ಕಂಪನಿ ಎಂಬ ಹೆಮ್ಮೆಯೂ ಇನೀಬೀಮ್.ಕಾಮ್ಗೆ ಇದೆ.
7. ೀರಜ್ ರಾಜರಾಮ್/ಅಂಬಿಗ ಸುಬ್ರಹ್ಮಣಿಯನ್, ಮೂ ಸಿಗ್ಮಾ (ರೂ. 2,500 ಕೋಟಿ)
ೀರಜ್ ರಾಜರಾಮ್ 2015 ರಲ್ಲಿ ‘ಾರತದ ಅತ್ಯಂತ ಶ್ರೀಮಂತ ಟೆಕ್ ಉದ್ಯಮಿಯಾಗಿದ್ದು, ಕಂಪನಿಯ ಮೌಲ್ಯ ರೂ. ರೂ. 17,000 ಕೋಟಿ ಆಗಿತ್ತು. ಅವರ ಕಂಪೆನಿಯು ಅವರ ಪತ್ನಿಯ ವಿಚ್ಛೇದನ ಮತ್ತು ಸಹೋದ್ಯೋಗಿ ಅಂಬಿಗ ಸುಬ್ರಹ್ಮಣಿಯನ್ ಬಿಟ್ಟು ಹೋದ ನಂತರ ಅಲ್ಲಿಂದ ಹೆಣಗಾಡಬೇಕಾಯಿತು. ರಾಜರಾಮ್ ಈಗ ಸುಬ್ರಹ್ಮಣಿಯನ್ ಪಾಲನ್ನು ಖರೀದಿಸಿ, ಕಂಪನಿಯನ್ನು ಮೊದಲಿನ ಹಂತಕ್ಕೆ ಕರೆದೊಯ್ಯಲು ಯೋಜಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಮಾಜಿ ಪತಿ-ಪತ್ನಿ ಜೋಡಿ ರೂ. 2,500 ಕೋಟಿ ನಿವ್ವಳ ಮೌಲ್ಯದೊಂದಿಗೆ 7 ನೇ ಶ್ರೀಮಂತ ‘ಾರತೀಯ ಸ್ಟಾರ್ಟ್ಅಪ್ ಸಂಸ್ಥಾಪಕರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಮು ಸಿಗ್ಮಾ ‘ಾರತದಲ್ಲಿನ ಹೆಸರಾಂತ ಡಾಟಾ ಅನಾಲಿಸ್ಟ್ ಕಂಪನಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ಎನ್ನಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಅಮೆರಿಕದ ಚಿಕಾಗೋ ಹಾಗೂ ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಪಟ್ಟಂದೂರು ಅಗ್ರಹಾರಗಳಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಪ್ರ‘ಾನ ಕಚೇರಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
8. ರಾಹುಲ್ ಶರ್ಮಾ/ಸುಮೀತ್ ಕುರ್ಮಾ/ವಿಕಾಸ್ ಜೈನ್/ ರಾಜೇಶ್ ಅಗರ್ವಾಲ್, ಮೈಕ್ರೋಮ್ಯಾಕ್ಸೃ್ (ರೂ. 1,400 ಕೋಟಿ)
ಇತ್ತೀಚಿನ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ‘ಾರತದ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರವಾಹ ಎಬ್ಬಿಸಿರುವ ಓಪ್ಪೋ ಮತ್ತು ವಿವೋ ಗಳಂತಹ ಚೀನಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಜೊತೆ ಮೈಕ್ರೋಮ್ಯಾಕ್ಸೃ್ ತನ್ನ ಸ್ಪರ್‘ೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿದೆ. ಅದರ ನಾಲ್ಕು ಸಂಸ್ಥಾಪಕರು ರಾಹುಲ್ ಶರ್ಮಾ, ಸುಮೀತ್ ಕುರ್ಮಾ, ವಿಕಾಸ್ ಜೈನ್ ಮತ್ತು ರಾಜೇಶ್ ಅಗರ್ವಾಲ್ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರು 1,400 ಕೋಟಿ ನಿವ್ವಳ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. ಮೊಬೈಲ್ ಪೋನ್ಗಳು, ಸ್ಮಾರ್ಟ್ ೆನ್ಗಳು, ಲ್ಯಾಪ್ಟ್ಯಾಪ್, ಟ್ಯಾಬ್ಗಳು, ಎಲ್ಇಡಿ ಟಿವಿ, ಪವರ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ಗಳು, ಏರ್ ಕಂಡಿಷನರ್ಗಳು ಈ ಮುಂತಾದವುಗಳ ಮೂಲಕ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ.
9. ವಿ. ಎಸ್. ಎಸ್ ಮಣಿ, ಜಸ್ಟ್ ಡಯಲ್ (ರೂ.1,100 ಕೋಟಿ)
ಜಸ್ಟ್ ಡಯಲ್ ತನ್ನ 21 ವರ್ಷದ ಪ್ರಯಾಣದ ಅವಯಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಏರುಪೇರುಗಳು ಹಾದುಹೋಗಿವೆ. ಆದರೆ ಈಗಲೂ ಮುಂದುವರಿಯುತ್ತ ಸಾಗಿದೆ. ಅದರ ಹೊಸ ರ್ಸ್ಪಗಳನ್ನು ಸ್ಪರ್‘ಾತ್ಮಕವಾಗಿ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ. ಸಂಸ್ಥಾಪಕ ವಿ. ಎಸ್. ಎಸ್. ಮಣಿ ಅವರ ನಿವ್ವಳ ಮೌಲ್ಯವು ಈ ವರ್ಷ ರೂ. 1,100 ಕೋಟಿ ಆಗಿದೆ. ವೆಂಕಟಾಚಲಂ ಸ್ಥಾಣು ಸುಬ್ರಮಣಿ ಮಣಿ ಎಂಬ ಪೂರ್ಣ ಹೆಸರಿನ ವಿ. ಎಸ್. ಎಸ್. ಮಣಿ ಅವರು 1996ರಲ್ಲಿ ಆರಂಭಿಸಿದರು. ಜಸ್ಟ್ ಡಯಲ್ ಕೂಡ ‘ಾರತದ ಮೊದಲ ಸ್ಟಾರ್ಟ್ ಅಪ್ಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ಎನ್ನಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ.
10. ಬೈಜು ರವೀಂದ್ರನ್, ಬೈಜುಸ್ (ರೂ. 1,000 ಕೋಟಿ)
ಬೈಜುಸ್ ಈ ವರ್ಷ ತನ್ನ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಮಹತ್ವಾಕಾಂಕ್ಷೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತಿದೆ. ಚಾನ್ ಜ್ಯೂಕರ್ ಬರ್ಗ್ ರಂತಹ ಹೂಡಿಕೆದಾರರಿಂದ ಬೃಹತ್ ಪ್ರಮಾಣದ ಹಣವನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯವಾಗಿ ವಿಸ್ತರಿಸಲು ಯೋಜಿಸುತ್ತಿದೆ. ಕಂಪೆನಿಯು ಈ ವರ್ಷದ ಮಾರಾಟದಲ್ಲಿ ರೂ. 400 ಕೋಟಿ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಗಳಿಸಿದೆ. ಸಂಸ್ಥಾಪಕ ಬೈಜು ರವೀಂದ್ರನ್ ರವರು 1,000 ಕೋಟಿ ರೂ ನಿವ್ವಳ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. ಬೈಜೂಸ್ ಎಂಬುದೊಂದು ಅಂತರ್ಜಾಲ ಶಿಕ್ಷಣ ತರಬೇತಿ ಸ್ಟಾರ್ಟ್ ಅಪ್ ಆಗಿದೆ. ಶಿಕ್ಷಣ ಸಂಬಂ ಆ್ಯಪ್ಗಳ ಮೂಲಕ ಎಲ್ಲರನ್ನೂಘಿ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ಹಾಗೂ ಯುವ ಜನರ ಮನಸ್ಸು ಸೆಳೆಯಲು ಯತ್ನಿಸುತ್ತಿದೆ. ಬೈಜೂಸ್ ಮೂಲಕ ಅಂತರ್ಜಾಲ ಶಿಕ್ಷಣ ಪಡೆದವರು ಐಐಟಿ-ಜೆಇಇ, ನೀಟ್, ಕ್ಯಾಟ್ ಹಾಗೂ ಐಎಎಸ್ನಂತಹ ಹಲವಾರು ಸ್ಪರ್‘ಾತ್ಮಕ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ಸನ್ನು ಗಳಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.
ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ನೂರಾರು ಸ್ಟಾರ್ಟ್ ಅಪ್ ಆರಂ‘ಗೊಂಡರೂ, ಸ್ಪರ್‘ಾತ್ಮಕ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ದೀರ್ಘ ಕಾಲ ಬಾಳುವ ಸ್ಟಾರ್ಟ್ ಅಪ್ಗಳು ಕೆಲವೇ ಕೆಲವು. ಇಂತಹ ಸ್ಟಾರ್ಟ್ ಅಪ್ಗಳ ಪೈಕಿ ‘ಾರೀ ಲಾ‘ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವಂತಹ ಸ್ಟಾರ್ಟ್ ಅಪ್ಗಳು ಇನ್ನೂ ಹಲವಾರು. ಸ್ಟಾರ್ಟ್ ಅಪ್ಗಳ ಮೂಲಕವೂ ಕೋಟ್ಯಂತರ ರೂಪಾಯಿಗಳ ಆದಾಯವನ್ನು ಗಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು ಎನ್ನುವುದಕ್ಕೆ ‘ಾರತದ ಈ ಸಾ‘ಕರೇ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ.