ಅವರು ರಸ್ತೆಗಳಿಗೆ ಹೆಸರಾಗಲಿಲ್ಲ, ಮನ ಮನಗಳಲ್ಲಿ ನೆಲೆ ನಿಂತರು

ನಾನು ಚಿಕ್ಕವನಾಗಿದ್ದಾಗ, ನಮ್ಮ ಅವಿಭಕ್ತ ಕುಟುಂಬದ ಮನೆಯ ಮಹಡಿಯ ಮೇಲೆ ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರ ಹಾಗೂ ಕೆಲವು ನಾಯಕರ ಭಾವಚಿತ್ರಗಳು ಕಂಬಗಳಿಗೆ ತೂಗು ಹಾಕಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದವು. ಚಂದ್ರಶೇಖರ ಆಜಾದ್, ಭಗತ್ ಸಿಂಗ್, ನೇತಾಜಿ ಸುಭಾಷ್ ಚಂದ್ರ ಭೋಸ್ ಹೀಗೆ ಹಲವು ನಾಯಕರುಗಳ ಚಿತ್ರಗಳು ಅಲ್ಲಿದ್ದವು. ಅಂತಹ ನಾಯಕರ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿದ್ದ ಇನ್ನೊಂದು ಚಿತ್ರ ಸರ್ದಾರ ವಲ್ಲಭ ಭಾಯ್ ಪಟೇಲರದ್ದು.
ಆಜಾದ್, ಭಗತ್, ನೇತಾಜಿ ಮುಂತಾದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಕಿಡಿಗಳ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ನೋಡಿದಾಗಲೆಲ್ಲ ನಮಗೆ ಅವರ ಕತೆಗಳು ನೆನಪಾಗುತ್ತಿದ್ದವು. ಬಹುತೇಕ ಯುವ ಭಾವಚಿತ್ರಗಳು ಮನಸ್ಸನ್ನು ಸೂಜಿಗಲ್ಲಿನಂತೆಯೇ ಸೆಳೆಯುತ್ತಿದ್ದವು. ಆದರೆ ಈ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ವಯಸ್ಸಾಗಿದ್ದ ಸರ್ದಾರ ವಲ್ಲಭ್ ಭಾಯ್ ಪಟೇಲರ ಚಿತ್ರವಿದ್ದುದು ನನ್ನ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಅಚ್ಚರಿಯನ್ನು ಮೂಡಿಸಿ, ನನ್ನ ಅಜ್ಜನ ಬಳಿ ಕೇಳಿಯೂ ಇದ್ದೆ. ಆಗ ಪಟೇಲರ ಕುರಿತು ಸುದೀರ್ಘ ವಿವರಣೆ ನೀಡಿದ್ದ ಅಜ್ಜ ಭಾರತದ ಏಕೀಕರಣದ ರೂವಾರಿಯ ಕುರಿತು ಹೆಮ್ಮೆ ಮೂಡುವಂತೆ ಮಾಡಿದ್ದರು. ಅಂದಿನಿಂದ ಪಟೇಲರ ಕುರಿತು ಕುತೂಹಲ ಇಮ್ಮಡಿಸುತ್ತಲೇ ಇದೆ. ಅಂದ ಹಾಗೇ ನಮ್ಮ ಮನೆಯ ಮಹಡಿಯ ಯಾವುದೇ ಮೂಲೆಯಲ್ಲಿಯೂ ಕೂಡ ಜವಾಹರ ಲಾಲ್ ನೆಹರೂ ಅವರ ಚಿತ್ರಗಳಿರಲಿಲ್ಲ.
ನನ್ನ ಅಜ್ಜ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ನಲ್ಲಿ ನಂಬಿಕೆ ಇಟ್ಟವರಾಗಿದ್ದರು. ಬಹುಶಃ ಚಿಕ್ಕಂದಿನಿಂದಲೂ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ನ ಕಾರ್ಯಕರ್ತನಾಗಿಯೋ ಅಥವಾ ಇನ್ಯಾವುದೋ ರೀತಿಯಿಂದಲೋ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿರಬೇಕು. ಆದರೆ ಅಂತಹ ಅಜ್ಜ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಅಧಿನಾಯಕರಾದ, ಭಾರತದ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಗಳಾದ, ಮಕ್ಕಳ ಪಾಲಿಗೆ ಪ್ರೀತಿಯ ಚಾಚಾ ಆಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿದ ಪಂಡಿತ ಜವಾಹರ ಲಾಲ್ ನೆಹರೂ ಅವರ ಪೋಟೋವನ್ನು ಹಾಕಿರಲಿಲ್ಲ. ಉಳಿದೆಲ್ಲ ನಾಯಕರ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಹಾಕಿದ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ಸಿಗ ಅಜ್ಜ ನೆಹರೂ ಪೋಟೋವನ್ನು ಹಾಕದೇ ಬಿಟ್ಟಿದ್ಯಾಕೆ ಎನ್ನುವ ಅಂಶ ಆಗ ಕಾಡದಿದ್ದರೂ, ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಆಲೋಚನೆಗೆ ಹಚ್ಚಿತ್ತು. ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿಗಳೆನ್ನಿಸಿಕೊಂಡು, ಮಂದಗಾಮಿಗಳ ಮಾರ್ಗಕ್ಕಿಂತ ಹೊರತಾಗಿ ದೇಶವನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸಲು ಯತ್ನಿಸಿ, ತಮ್ಮದೇ ತೀವ್ರಗಾಮಿ ಆಲೋಚನೆ ಹಾಗೂ ಮಾರ್ಗಗಳ ಮೂಲಕ ಆಂಗ್ಲರ ದಾಸ್ಯ ಕಿತ್ತೊಗೆಯಲು ಮುಂದಾದ ಭಾರತದ ಕುದಿಬಿಂದುಗಳ ಪೋಟೋಗಳು ಸ್ಫೂರ್ತಿಯ ಸೆಲೆಯಾಗಿ ನಮ್ಮ ಮನೆಯ ಮಹಡಿಯ ಮೇಲೆ ನೆಲೆ ನಿಂತಿದ್ದವು. ಅವುಗಳ ಜತೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಾನಂತರ ದೇಶವನ್ನು ಒಗ್ಗೂಡಿಸಲು ಶ್ರಮಪಟ್ಟು, ಸಾಮ-ಧಾನ-ಬೇಧ ಹಾಗೂ ದಂಡ ಮಾರ್ಗದಿಂದ ಏಕ ಭಾರತವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿ ಮಾಡಿದ ಸರ್ದಾರರ ಪೋಟೋ ಕೂಡ ಗಂಭೀರವಾಗಿ ನೆಲೆನಿಂತಿತ್ತು. ಮುಖ ಸುಕ್ಕುಗಟ್ಟಿದ್ದರೂ ಅವರ ಕಣ್ಣುಗಳಲ್ಲಿನ ಕಾಂತಿ, ತೇಜಸ್ಸು, ದೃಢತೆ ಎಂತವರನ್ನೂ ಕೂಡ ಸೆಳೆಯುವಂತಿತ್ತು. ನನ್ನಂತಹ ಹತ್ತಾರು ಮಕ್ಕಳು ನಮ್ಮ ಮನೆಯ ಮಹಡಿಯನ್ನೇರಿದಾಗಲೆಲ್ಲ ಕುತೂಹಲದಿಂದ ಈ ಎಲ್ಲ ಪೋಟೋಗಳ ಕುರಿತು ಕೇಳಿದಾಗಲೆಲ್ಲ ಅಜ್ಜ ಅಷ್ಟೇ ಸಹನೆಯಿಂದ ವಿವರಿಸುತ್ತಿದ್ದುದು ಕಣ್ಣ ಮುಂದಿದೆ.
ನೆಹರೂ ಹೊರತು ಪಡಿಸಿ ಉಳಿದ ನಾಯಕರಿಗೆ ನನ್ನ ಅಜ್ಜನಂತಹ ಅದೆಷ್ಟೋ ದೇಶವಾಸಿಗಳು ವಿಶೇಷ ಸ್ಥಾನವನ್ನೇ ಕೊಟ್ಟುಬಿಟ್ಟಿದ್ದರು. ನೆಹರೂ ದೇಶವಾಸಿಗಳ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ನೆಲೆ ನಿಲ್ಲುವುದು ಹಾಗಿರಲಿ, ಕೋಣೆಯ ಮೂಲೆಯೊಂದರಲ್ಲಿ ಪೋಟೋ ರೂಪದಲ್ಲಿ ನಿಲ್ಲುವುದಕ್ಕೂ ನಾಲಾಯಕ್ ಎನ್ನಿಸುವಂತಹ ಹಂತ ತಲುಪಿದ್ದರು. ನೆಹರೂ ಅಪ್ಪಟ ದೇಶಭಕ್ತ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ಸಿಗರ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಯಾವ ಭಾವನೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಇದೊಂದು ಚಿಕ್ಕ ಉದಾಹರಣೆಯಷ್ಟೇ.

--------

ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ನಂತರ ಹಲವು ಭಾರತೀಯ ಮನಸ್ಸುಗಳು ಸರ್ದಾರ ವಲ್ಲಭ ಭಾಯ್ ಪಟೇಲರೇ ಮುಂದಿನ ಪ್ರಧಾನಿಯಾಗಲಿ ಎಂಬ ಭಾವನೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಆದರೆ ಮಹಾತ್ಮಾಗಾಂಧಿಯವರ ಹಠದಿಂದಾಗಿ ಅವರ ಪ್ರೀತಿಪಾತ್ರ ನೆಹರೂ ಪ್ರಧಾನಿಯಾದ ವಿವರಗಳೆಲ್ಲ ಪದೇ ಪದೆ ಇತಿಹಾಸದ ಪುಟಗಳಲ್ಲಿ ಇಣುಕುತ್ತವೆ. ಅದರ ಜತೆ ಜತೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಸರ್ದಾರ್ ಪಟೇಲರು ಗೃಹ ಸಚಿವರಾದರು, ದೇಶದ ತುಂಬೆಲ್ಲ ಚಿಕ್ಕ ಚಿಕ್ಕ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಹರಿದು ಹಂಚಿಕೊಂಡು, ತಮ್ಮದೇ ಸ್ವತಂತ್ರ ಅಸ್ತಿತ್ವ ಎಂದು ಹೇಳಲು ಹವಣಿಸುತ್ತಿದ್ದ ರಾಜ್ಯಗಳನ್ನು, ಸಂಸ್ಥಾನಗಳನ್ನೆಲ್ಲ ಒಗ್ಗೂಡಿಸಿದರು ಎಂಬುದನ್ನೆಲ್ಲ ಓದಿ ತಿಳಿದುಕೊಂಡಿದ್ದೇವೆ.
ಸ್ವಾತಂತ್ರ ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿ ಆಜಾದ್ ಇರಲಿ, ಭಗತ್ ಸಿಂಗ್ ಇರಲಿ ಅಥವಾ ನೇತಾಜಿ ಅವರೇ ಇರಲಿ, ಈ ಧೀಮಂತ ನಾಯಕರುಗಳು ಮಾಡಿದ ಮಹಾನ್ ಕಾರ್ಯದ ಹಾಗೆಯೇ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಾನಂತರ ಸರ್ದಾರ್ ವಲ್ಲಭ ಭಾಯ್ ಪಟೇಲ್ ಕೈಗೊಂಡರು ಎಂದರೆ ತಪ್ಪಾಗಲಿಕ್ಕಿಲ್ಲ. ಬ್ರಿಟೀಷರ ಎದೆ ನಡುಗಿಸಲು ಕ್ರಾಂತಿ ಮಾರ್ಗ ಹಿಡಿದ ಆಜಾದ್, ಭಗತ್, ನೇತಾಜಿಯವರ ಮಾರ್ಗದಷ್ಟೇ, ದೇಶದಲ್ಲೇ ಇರುವ ಕಿರು ಸಂಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಮನವೊಲಿಸಿ ಬೃಹದ್ ಭಾರತ ಸೃಷ್ಟಿ ಮಾಡಿದ ಸರ್ದಾರರ ಕಾರ್ಯವೂ ಮಹತ್ವದ್ದೆನ್ನಿಸುತ್ತದೆ.
ಸರ್ದಾರ್ ವಲ್ಲಭ್ ಭಾಯ್ ಪಟೇಲ್. ಭಾರತ ಕಂಡ ಮಹಾನ್ ನಾಯಕರಲ್ಲೊಬ್ಬರು. ಭಾರತದ ಉಕ್ಕಿನ ಮನುಷ್ಯ ಎಂದು ಕರೆಸಿಕೊಂಡವರು. ಗೃಹ ಸಚಿವರಾಗಿ ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಿಸಿದ್ದರೂ, ನಿಜವಾದ ಅರ್ಥದಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ಪ್ರಧಾನಿ ಮಾಡುವ ಕಾರ್ಯಗಳಿಗಿಂತ ಮಹತ್ತರ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಿದವರು. ಅರಾಜಕತೆ ಸೃಷ್ಟಿಯಾಗಿ, ಒಂದು ಭಾರತದೊಳಕ್ಕೆ ನೂರಾರು ಕಿರು ದೇಶಗಳು ಹುಟ್ಟುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯನ್ನು ನಿರ್ದಾಕ್ಷಿಣ್ಯವಾಗಿ ಚಿವುಟಿ ಹಾಕಿ ಏಕತೆಯನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿ ಮಾಡಿದವರು.
ವಲ್ಲಭ್ ಭಾಯ್ ಪಟೇಲ್ ಮಾಡಿದ್ದು ಒಂದೆರಡಲ್ಲ ಬಿಡಿ. ಮೈಸೂರು ಸಂಸ್ಥಾನವನ್ನು ಮನವೊಲಿಸಿ ಭಾರತ ಒಕ್ಕೂಟ ಸೇರುವಂತೆ ಮಾಡಿದರು. ಜುನಾಗಡದ ನವಾಬನನ್ನು ಓಡಿಸಿ, ಆ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಭಾರತದ ಪಾಲಾಗುವಂತೆ ಮಾಡಿದರು, ಹೈದರಾಬಾದ್ ನಿಜಾಮ ಉದ್ಧಟತನ ತೋರಿದಾಗ ಆತನ ಕಿವಿ ಹಿಂಡಿ, ಯುದ್ಧ ಸಾರಿ ಹೆಡೆಮುರಿ ಕಟ್ಟಿ ಸೋತು ಶರಣಾಗುವಂತೆ ಮಾಡಿದ್ದು ಸರ್ದಾರ್ ವಲ್ಲಭ ಭಾಯ್ ಪಟೇಲ್.
ನನ್ನ ಭಾರತ ಏಕ ಭಾರತವಾಗಿರಬೇಕು. ಶ್ರೇಷ್ಟ ಭಾರತವಾಗಿರಬೇಕು ಎಂಬ ದೃಢ ಸಂಕಲ್ಪ ಹೊಂದಿದ್ದ ವಲ್ಲಭ್ ಭಾಯ್ ಪಟೇಲರನ್ನು ಜನರೇ ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ಸರ್ದಾರ ಎಂದು ಕರೆದರು. ಉಕ್ಕಿನ ಮನುಷ್ಯ ಎಂಬ ಬಿರುದನ್ನು ನೀಡಿದರು. ಆದರೆ ಇಂತಹ ಧೀಮಂತ, ನಿಸ್ವಾರ್ಥ ನಾಯಕನನ್ನೂ ತೆರೆಯ ಮರೆಗೆ ಸರಿಸುವ ಯತ್ನ ಕೈಗೊಂಡಿದ್ದು ನೆಹರೂ ಪಟಾಲಂ. ದಿನದಿಂದ ದಿನಕ್ಕೆ ದೇಶದಲ್ಲೆಲ್ಲ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಭೆಯಾಗುತ್ತ ಸಾಗುತ್ತಿದ್ದ ಸರ್ದಾರ ವಲ್ಲಭ ಭಾಯ್ ಪಟೇಲರನ್ನು ತೆರೆ ಮರೆಗೆ ಸರಿಸುವ ಯತ್ನವನ್ನು ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ಸು ಕೈಗೊಂಡಿದ್ದಂತೂ ಸುಳ್ಳಲ್ಲ ಬಿಡಿ. ಎಲ್ಲಿಯೂ ಅವರ ಹೆಸಸರಿರಬಾರದು ಎಂದುಕೊಂಡ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಪಟೇಲರನ್ನು ಕಡೆಗಣಿಸಿಬಿಟ್ಟಿತು.
ಸರ್ದಾರ್ ಪಟೇಲರು ಯಾವುದೇ ಬೀದಿಗೆ ಹೆಸರಾಗಲಿಲ್ಲ. ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣಗಳಿಗೆ, ಕಾಲೇಜುಗಳಿಗೆ, ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗಳಿಗೆ, ಕೇಂದ್ರ ಹಾಗೂ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳ ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ತಮ್ಮ ಹೆಸರನ್ನಿಡಿ ಎಂದು ಹೇಳಲಿಲ್ಲ. ಕಂಡ ಕಂಡಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಮೆಗಳಾಗಲಿಲ್ಲ. ವೃತ್ತಗಳಿಗೆ ಹೆಸರಾಗಲಿಲ್ಲ. ಜನರ ಮನಸ್ಸಿನ ಮೇಲೆ ತಮ್ಮ ಹೆಸರನ್ನುಒತ್ತಡದ ರೂಪದಲ್ಲಿ ನೆಲೆ ನಿಲ್ಲುವಂತೆ ಮಾಡಲಿಲ್ಲ. ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಕರೆದು ಚಾಚಾ ಎಂದು ಹೇಳಿಸಲಿಲ್ಲ. ತಮ್ಮದೇ ಜನ್ಮದಿನ, ಪುಣ್ಯತಿಥಿಗಳಂದು ದೇಶಕ್ಕೆ ರಜಾ ನೀಡಿ, ಉತ್ಸವದ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಆಚರಣೆ ಮಾಡಿ ಎನ್ನಲಿಲ್ಲ. ದೇಶದ ಸಾರ್ವಭೌಮತ್ವ, ಐಕ್ಯತೆ ವಿಷಯ ಬಂದಾಗ ರಾಜಿ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲಿಲ್ಲ. ದೃಢ ನಿರ್ಧಾರ ತಳೆಯಲು ಹಿಂದೆ ಮುಮದೆ ಯೋಚಿಸಲಿಲ್ಲ. ತನ್ನಿಂದ ತಾನೇ ಪಟೇಲರು ಜನರ ಮನದಲ್ಲಿ ಸದಾ ನೆಲೆ ನಿಂತರು. ಭಾರತದ ಜನರು ಪಟೇಲರನ್ನು ಗುಜರಾತಿ ಎಂದುಕೊಳ್ಳಲಿಲ್ಲ. ಉತ್ತರ ಭಾರತೀಯ ಎಂದೂ ಕರೆಯಲಿಲ್ಲ. ಬದಲಾಗಿ ಅವರು ತಮ್ಮದೇ ಮನೆಯವರು ಎಂದುಕೊಂಡರು. ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಉಕ್ಕಿನ ಮನುಷ್ಯನಿಗೆ ಸ್ಥಾನ ಕೊಟ್ಟರು.
ಭಾರತದ್ದೇ ಕೆಲವು ನಾಯಕರು ತಮ್ಮದೇ ಹೆಸರನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಹೆಚ್ಚು ಮೆರೆಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಯತ್ನ ನಡೆಸಿದ್ದಾರೆ. ಹೊಟೆಲುಗಳಿಗೆ, ಕ್ಯಾಂಟೀನುಗಳಿಗೆ, ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಸಹಾಯ ಧನಕ್ಕೆ, ಎದೆ ಸೀಳಿದರೆ ಕ್ರೀಡೆಯ ಕುರಿತು ಲವ ಲೇಶವೂ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ, ಕ್ರೀಡಾಲೋಕದ ಬಹುಮಾನಗಳಿಗೆ ಅಷ್ಟೇ ಏಕೆ ವಿದ್ಯುತ್ ಸಂಪರ್ಕ ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ, ಶೌಚಾಲಯ ಯೋಜನೆಗಳಿಗೂ ತಮ್ಮ ಹೆಸರುಗಳನ್ನು ಇರಿಸಿಕೊಂಡ ನಾಯಕರಿದ್ದಾರೆ. ಕೆಲಸ ನಾಸ್ತಿ, ಹೆಸರು ಜಾಸ್ತಿ ಎಂದು ಮೆರೆದಾಡಿದವರ ನಡುವೆ ಸರ್ದಾರ ಪಟೇಲರು ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿ ನಿಲ್ಲುತ್ತಾರೆ. ಜನನಾಯಕರಾಗೆ ಮೆರೆದಾಡುತ್ತಾರೆ.
ಕೊನೆಗೂ ಸರ್ದಾರ್ ವಲ್ಲಭ ಭಾಯ್ ಪಟೇಲರದ್ದೊಂದು ಭವ್ಯ ಪ್ರತಿಮೆ ಲೋಕಾರ್ಪಣೆಗೊಂಡಿದೆ. ಪಟೇಲರು ಜನಿಸಿದ ನಾಡಿನಲ್ಲೇ, ವಿಶ್ವದ ಅತ್ಯಂತ ಎತ್ತರದ ಪ್ರತಿಮೆ ಎನ್ನುವ ಖ್ಯಾತಿಯೊಂದಿಗೆ ಜಗತ್ತಿನ ಎದುರು ಅನಾವರಣಗೊಂಡಿದೆ. ಇಂತಹ ಪ್ರತಿಮೆ ನಿರ್ಮಾಣದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿಯೂ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ಸು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಪಟೇಲರಿಗೆ ಅವಮಾನ ಮಾಡುವ ಯತ್ನವನ್ನೇ ನಡೆಸಿತು. ಅವರ ಪ್ರತಿಮೆ ನಿರ್ಮಾಣ ಅನಗತ್ಯ ಎಂದು ಹುಯ್ಯಲಿಟ್ಟಿತು. ಪಟೇಲರ ಪ್ರತಿಮೆ ಪೋಟೋ ಜತೆ ಯಾವುದೋ ದೇಶದ ಆಹಾರಕ್ಕಾಗಿ ಪರಿತಪಿಸುತ್ತಿರುವ ಮಕ್ಕಳ ಪೋಟೋವನ್ನು ಅಂಟಿಸಿ, ತಮ್ಮೊಳಗಿನ ವಿಕೃತಿಯನ್ನು ಮೆರೆಯುವ ಯತ್ನ ಕೈಗೊಂಡಿತು. ಆದರೆ ಜನಸಾಮಾನ್ಯರು ತಲೆ ಕೆಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಿಲ್ಲ ಬಿಡಿ.
ಏಕತೆಯ ಪ್ರತಿಮೆ ಜತೆ ಜತೆಯಲ್ಲಿ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಸರ್ದಾರ ವಲ್ಲಭ ಭಾಯ್ ಪಟೇಲರನ್ನು ಭಾರತೀಯರು ನೆನಪು ಮಾಡಿಕೊಂಡು, ಮನದಲ್ಲಿ ಮೌನವಾಗಿ ಪೂಜಿಸುವ ಮೂಲಕ ಮಹಾ ನಾಯಕನಿಗೆ ಗೌರವ ಸಮರ್ಪಣೆ ಮಾಡಿದ್ದು ವಿಶೇಷ.

ಗಡಿನಾಡ ಕನ್ನಡ ಶಾಲೆ ; ಇನ್ನೂ ಮುಕ್ತವಾಗಲಿಲ್ಲ ಸಮಸ್ಯೆ

(ಗುರುಗಳು, ಹಿರಿಯ ಸಾಹಿತಿಗಳೂ, ರಾಯಲ ಸೀಮೆಯ ನೆತ್ತರ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಕನ್ನಡ ನಾಡಿನ ಓದುಗ ಅಭಿಮಾನಿಗಳ ಎದುರು ತೆರೆದಿಟ್ಟ ಕುಂ. ವೀರಭದ್ರಪ್ಪ ಅವರನ್ನು ಮತ್ತೆ ಮಾತಾಡಿಸುವ ಅವಕಾಶ ಸಿಕ್ಕಿತ್ತು. ಹಿಂದೆ ಶಿರಸಿಯಲ್ಲಿ ಇದ್ದಾಗ ಅವರ ಜತೆ ಒಂದೆರಡು ದಿನ ಉಳಿದಿದ್ದೆ. ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಆ ದಿನ ನೆನಪಿಸಿ ಅವರನ್ನು ಮಾತನಾಡಿಸಿದೆ. ಖುಷಿಯಿಂದಲೇ ಮಾತನಾಡಿದರು. ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶದ ಕನ್ನಡ ಶಾಲೆಗಳ ಕುರಿತು ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಿದರು. ಅವರ ಮಾತುಗಳು ಇಲ್ಲಿದೆ. ಅಂದ ಹಾಗೆ ಇದು ಹೊಸದಿಗಂತದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾಗಿದೆ)

ಗಡಿನಾಡ ಕನ್ನಡ ಶಾಲೆಗಳ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಸಾಕಷ್ಟು ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದೆ. ಹಲವಾರು ಕಾರಣಗಳಿಂದಾಗಿ ಗಡಿನಾಡ ಕನ್ನಡ ಶಾಲೆಗಳು ಒದ್ದಾಾಡುತ್ತಿವೆ. ಅಧ್ಯಾಪಕರು, ಬೋಧಕ ಸಿಬ್ಬಂದಿ, ಕಟ್ಟಡ, ಶಿಕ್ಷಣ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳ ಕೊರತೆ ಹೀಗೆ ಹಲವಾರು ಇಲ್ಲಗಳ ನಡುವೆಯೇ ಗಡಿನಾಡಿನಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಪ್ರೇಮ ಜೀವಂತವಾಗಿದೆ. ಕನ್ನಡ ಪ್ರೇಮಿಗಳ ಒತ್ತಾಸೆ ಫಲವಾಗಿ ಈ ಶಾಲೆಗಳು ಉಸಿರು ಹಿಡಿದುಕೊಂಡಿವೆ. ಇಂತಹ ಶಾಲೆಗಳ ಉಳಿವಿಗಾಗಿ ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರದ ಸಹಾಯ ಹಸ್ತ ಅತ್ಯಗತ್ಯವಾಗಿದೆ.
ಕುಂ. ವೀರಭದ್ರಪ್ಪ ಕನ್ನಡದ ಸಾಹಿತ್ಯ ಲೋಕದ ಹೆಸರಾಂತ ಬರಹಗಾರರು. ಹಲವು ಪುಸ್ತಕಗಳ ಮೂಲಕ ಕನ್ನಡಿಗರ ಮನಸ್ಸನ್ನು ವೀರಭದ್ರಪ್ಪ ಗೆದ್ದಿದ್ದಾರೆ. ಕಾದಂಬರಿಗಳ ಮೂಲಕ ನೆಲೆ ನಿಂತಿದ್ದಾರೆ. ರಾಯಲಸೀಮೆಯ ಕೆಂಪು ನೆಲದ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು, ಕರಾಳ ಸತ್ಯಗಳನ್ನು ಬಿಚ್ಚಿಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಠೊಣ್ಣಿ ಹಾಗೂ ಡೋಮನ ಮೂಲಕ ಹುಲುಲಿ ಹಳ್ಳದ, ಆಂಧ್ರದ ಕರ್ನೂಲಿನ ಬದುಕನ್ನು ತೆರೆದಿಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಕುಂ ವೀರಭದ್ರಪ್ಪ ಕರ್ಮಭೂಮಿ ಆಂದ್ರಪ್ರದೇಶ. ರಾಯಲಸೀಮೆಯಲ್ಲಿನ ಕನ್ನಡ ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಾಪಕರಾಗಿ ಕನ್ನಡದ ಉಸಿರನ್ನು ಜೀವಂತವಾಗಿ ಇರಿಸಿದವರು.
ಆಂದ್ರ ಪ್ರದೇಶ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಕನ್ನಡ ಅಧ್ಯಾಪಕರಾಗಿ ನೇಮಕವಾದವರು ವೀರಭದ್ರಪ್ಪನವರು. ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ ಕರ್ನೂಲು ಜಿಲ್ಲೆಯ ವಂದವಾಗಿಲಿಯಲ್ಲಿ 11 ವರ್ಷ, ಗೂಳ್ಯಂನಲ್ಲಿ 14 ವರ್ಷ ಹಾಗೂ ಅನಂತಪುರ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಹಿರೇಹಾಳು ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ 11 ವರ್ಷ ಸೇರಿ 36 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ತೆಲುಗರ ನಾಡಿನಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಬೋಧನೆಯ ಕೆಲಸವನ್ನು ಮಾಡಿದವರು ಕುಂ. ವೀರಭದ್ರಪ್ಪನವರು. ತೆಲುಗರ ನಾಡಿನಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡದ ಉಳಿವಿಗಾಗಿ ಹೋರಾಟ, ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಂಡವರು. ಮನೆ ಮನೆಗಳಿಗೆ ತೆರಳಿ, ಕನ್ನಡಿಗರ ಬಳಿ ಸಹಾಯ ಯಾಚಿಸಿ ಗೂಳ್ಯಂನಲ್ಲಿ ಪ್ರೌೌಢಶಾಲೆ ನಿರ್ಮಾಣ ಮಾಡಿದವರು.
ವೀರಭದ್ರಪ್ಪನವರೇ ಹೇಳುವಂತೆ ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ ಕನ್ನಡ ಶಾಲೆಗ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ತೀರಾ ಶೋಚನೀಯವಾಗಿದೆ. ಅವರು ಅಧ್ಯಾಪಕರಾಗಿ ಕರ್ನೂಲಿನ ವಂದವಾಗಿಲಿಯಲ್ಲಿ ವೃತ್ತಿ ಆರಂಭಿಸಿದಾಗ ಇದ್ದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು 11. ತದನಂತರದಲ್ಲಿ ಅವರು 300ಕ್ಕೂ ಅಧಿಕ ಕನ್ನಡ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಬೋಧನೆ ಮಾಡಿ, ಅವರ ಬದುಕನ್ನು ರೂಪಿಸಿಕೊಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಗೂಳ್ಯಂನಲ್ಲಿ ಕುಂ.ವಿ ಅವರು ತಮ್ಮದೇ ಸಮಾನಮನಸ್ಕ ಮೂವರು ಶಿಕ್ಷಕರ ಜತೆಗೂಡಿ ಕನ್ನಡ ಪ್ರೇಮಿಗಳು, ಕನ್ನಡ ಭಾಷಿಕರ ಜತೆಗೂಡಿ ಪ್ರೌಢಶಾಲೆ ಕಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಪ್ರೌಢಶಾಲೆ ಆರಂಭದ 7-8 ವರ್ಷ ಸ್ವಲ್ಪ ಶ್ರಮವನ್ನು ಬೇಡಿದರೂ, ಇದೀಗ ಬಹಳ ಚನ್ನಾಗಿ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ.
ಆಂದ್ರಪ್ರದೇಶದ ಹಲವು ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಅಪ್ಪಟ ಕನ್ನಡಿಗರಿದ್ದಾರೆ. ಭಾಷಾವಾರು ಪ್ರಾಾಂತ್ಯಗಳ ವಿಂಗಡಣೆಗೂ ಮೊದಲು ಬಳ್ಳಾರಿ ಜಿಲ್ಲೆಯದೇ ಭಾಗವಾಗಿದ್ದ ಅಪ್ಪಟ ಕನ್ನಡಿಗ ಪ್ರದೇಶಗಳೆಲ್ಲ ಇದೀಗ ಆಂಧ್ರದಲ್ಲಿ ಸೇರಿ ಹೋಗಿದೆ. ರಾಜ್ಯ ವಿಂಗಡಣೆ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ 300-400ರಷ್ಟಿದ್ದ ಕನ್ನಡ ಶಾಲೆಗಳು ಇದೀಗ 80-90ಕ್ಕೆ ಇಳಿದಿದೆ. ಆಂಧ್ರದಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಶಾಲೆಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಬಹಳ ಇಳಿಕೆಯಾಗಿದೆ. ಇಳಿಯುತ್ತಲೇ ಇದೆ. ನಾನು ಆಂದ್ರ ಪ್ರದೇಶ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಕನ್ನಡ ಶಿಕ್ಷಕನಾಗಿ ನೇಮಕವಾಗಿದ್ದರೂ, ಇತ್ತೀಚಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಆ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರ ಕನ್ನಡ ಶಿಕ್ಷಕರನ್ನು ನೇಮಕ ಮಾಡುತ್ತಿಲ್ಲ. ಸಾವಿರಾರು ಶಿಕ್ಷಕರ ನೇಮಕ ಆಗಬೇಕಿದೆ ಎಂದು ವೀರಭದ್ರಪ್ಪನವರು ಆಂದ್ರದ ಶಾಲೆಗಳ ಹಾಗೂ ಅಲ್ಲಿನ ಸರ್ಕಾರಗಳ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಬಿಚ್ಚಿಡುತ್ತಾರೆ.
ಭಾಷಾವಾರು ರಾಜ್ಯ ವಿಂಗಡಣೆ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಭಾಷಾವಾರು ಸಮಿತಿಯನ್ನೇನೋ ರಚನೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಆದರೆ ಅದು ಸಮರ್ಪಕವಾಗಿ ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಣೆ ಮಾಡುತ್ತಿಲ್ಲ. ಯಾವ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಯಾವ ಭಾಷೆಯ ಜನರು ಶೇ.60ಕ್ಕಿಿಂತ ಅಧಿಕವಾಗಿದ್ದಾರೋ, ಅಂತಹ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಆಯಾಯಾ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿಯೇ ಸುತ್ತೋಲೆ ಹೊರಡಿಸಬೇಕೆಂಬ ನಿಯಮವಿದೆ. ಆದರೆ ಆಂಧ್ರದ ಕನ್ನಡ ಬಹುಸಂಖ್ಯಾತ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಇದು ಸಮರ್ಪಕವಾಗಿ ಅನುಷ್ಠಾಾನಗೊಳ್ಳುತ್ತಿಲ್ಲ. ಆಂಧ್ರದ ಕನ್ನಡ ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಬೋಧನೆ ಮಾಡಲು ಉತ್ಸಾಹಿಗಳಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಬೇಕಾದ ಪೀಠೋಕರಣಗಳು, ಪಾಠೋಪಕರಣಗಳನ್ನು ಸರ್ಕಾರ ನೀಡುತ್ತಿಲ್ಲ. ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಆಂಧ್ರ ಸರ್ಕಾರ ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನೇನೋ ನೀಡುತ್ತಿದೆ. ಆದರೆ ಶಾಲೆಗೆ ಕಟ್ಟಡಗಳೇ ಸಮರ್ಪಕವಾಗಿಲ್ಲ ಎಂದು ವೀರಭದ್ರಪ್ಪ ಅಲ್ಲಿನ ಶಾಲೆಗಳ ದುಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ತೆರೆದಿಟ್ಟರು.
ಎರಡು ದೊಡ್ಡ ಕೋಣಗಳ ಕಾದಾಟದ ನಡುವೆ ಸಣ್ಣ ಗಿಡ ಬಲಿ ಆಯ್ತು ಎಂಬ ಅವಸ್ಥೆ ಗಡಿನಾಡ ಕನ್ನಡಿಗರದ್ದಾಗಿದೆ. ಎರಡು ರಾಜ್ಯಗಳ ಗುದ್ದಾಟದ ನಡುವೆ ಮುಗ್ಧ ಮಕ್ಕಳು ಒದ್ದಾಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿರುವ ಹೊರ ರಾಜ್ಯಗಳ ಭಾಷಿಕರಿಗೆ ಕನ್ನಡ ನಾಡಿನಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲ ಸೌಲಭ್ಯ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಗಡಿನಾಡ ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಓದುತ್ತಿರುವವರಿಗೆ ಆ ರಾಜ್ಯದವರು ಹಾಗಿರಲಿ, ಕರ್ನಾಟಕದವರು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತಿಲ್ಲ. ಆ ಶಾಲೆಗಳ ಮಕ್ಕಳು ಉಚಿತ ಪುಸ್ತಕ, ಬ್ಯಾಗ ಪಡೆದು ಸಂಭ್ರಮ ಪಟ್ಟುಕೊಂಡರೆ, ಕನ್ನಡ ಶಾಲೆಯ ಮಕ್ಕಳ ಯಾವುದೇ ಸೌಲಭ್ಯ ಇಲ್ಲದಂತೆ ಬೇಸರ ಪಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರ 1-2 ಕೋಟಿ ಖರ್ಚು ಮಾಡಿದರೆ ಈ ಮಕ್ಕಳ ಮುಖದಲ್ಲಿ ಸಂಭ್ರಮ ಮೂಡಿಸಬಹುದು ಎಂದು ಹೇಳುವ ವೀರಭದ್ರಪ್ಪನವರು, ಆಂಧ್ರದಲ್ಲಿ ಓದಿದ ಮಕ್ಕಳು ಉನ್ನತ ವ್ಯಾಸಂಗಕ್ಕಾಗಿ ಕರ್ನಾಟಕದ ಶಾಲೆಗಳಿಗೆ ಬಂದರೆ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ನೀಡುವ ಕಿರುಕುಳ, ಹೆಚ್ಚಿನ ಡೊನೇಶನ್ ಹಾವಳಿಯ ಕುರಿತು ಬೇಸರ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಕರ್ನಾಟಕ ಹಾಗೂ ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಪರಸ್ಪರ ಅರ್ಥೈಸಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಯಿಂದ ಹಲವು ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪರಿಹಾರ ಮಾಡಬಹುದು. ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿನ ತೆಲುಗು ಭಾಷಿಕರಿಗೆ ಆಂಧ್ರದ ಸರ್ಕಾರ ಹಾಗೂ ಆಂಧ್ರದಲ್ಲಿನ ಕನ್ನಡ ಭಾಷಿಕರಿಗೆ ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರ ಸಮರ್ಪಕ ಸವಲತ್ತು ಒದಗಿಸಿದರೆ ಹಲವು ಸಮಸ್ಯೆ ಪರಿಹಾರವಾಗಬಲ್ಲದು. ಮಾನವೀಯ ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪರಿಹಾರ ಮಾಡಿದಾಗ ಹಲವು ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ತನ್ನಿಿಂದ ತಾನೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಆಂಧ್ರದ ಕನ್ನಡ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡುತ್ತೇವೆ ಎಂದು ಹೋರಾಟದ ಹಾದಿ ಹಿಡಿದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಕಸಾಪ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಮನು ಬಳಿಗಾರ್ ಅವರು ಈ ಹಿಂದೆ ಆಂಧ್ರದ ಕನ್ನಡ ವಿದ್ಯಾಾರ್ಥಿಗಳ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಅರಿಯಲು ನನ್ನನ್ನು ಏಕವ್ಯಕ್ತಿ ಸಮಿತಿಯ ಮುಖ್ಯಸ್ಥನಾಗಿ ಮಾಡಿ ಸಮೀಕ್ಷೆಗೆ ಕಳುಹಿಸಿದ್ದರು. ನಾನು ವರದಿಕೊಟ್ಟ ನಂತರ ಅದನ್ನು ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಲಾಗಿತ್ತು. ಆ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲಿನ ಕನ್ನಡಿಗರಿಗೆ ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರ ಉದ್ಯೋಗದಲ್ಲಿ ಶೆ.5ರಷ್ಟು ಮೀಸಲಾತಿ ನೀಡುವ ನಿರ್ಧಾರಕ್ಕೆೆ ಬಂದಿತ್ತು. ಇಂತಹ ಅಂಶಗಳು ಹೆಚ್ಚಬೇಕು. ಆಂಧ್ರದಲ್ಲಿಯೇ ಇದ್ದು, ಕನ್ನಡ ಮಾಧ್ಯಮದಲ್ಲಿಯೇ ಓದಿದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಉದ್ಯೋಗ ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವು ಸವಲತ್ತುಗಳು ಹಾಗೂ ಮೀಸಲಾತಿಗಳನ್ನು ನೀಡಿದಾಗ, ಆ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿನ ಕನ್ನಡಿಗರ ಬದುಕು ಹಸನಾಗುತ್ತದೆ ಎನ್ನುವುದು ಕುಂ. ವೀರಭದ್ರಪ್ಪನವರು ನೀಡುವ ಸಲಹೆ. ರಾಜ್ಯಸರ್ಕಾರ ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ತ್ವರಿತಗತಿಯಲ್ಲಿ ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಂಡಾಗ ಗಡಿನಾಡಿನಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡದ ಕಹಳೆ ಸ್ಫೂಟವಾಗಿ ಕೇಳಲು ಸಾಧ್ಯ.