Monday, September 1, 2014

ಚಕ್ಕುಲಿ ಡಾಕ್ಟರ್

ಗಣೇಶ ಚತುರ್ಥಿಯ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಎಲ್ಲರ ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಚಕ್ಕುಲಿ ಮಾಡುವುದು ಸಾಮಾನ್ಯ. ಚಕ್ಕುಲಿ ಮಾಡುವ ಸಲುವಾಗಿಯೇ ಯಂತ್ರಗಳೂ ಬಂದಿವೆ. ಯಂತ್ರದ ಸಹಾಯದಿಂದ ಸರಸರನೆ ಚಕ್ಕುಲಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇಂತಹ ಬದಲಾವಣೆಯ ನಡುವೆಯೇ ಕೈಯಲ್ಲಿ ಚಕ್ಕುಲಿ ಸುತ್ತುವವರು ಅಲ್ಲೊಮ್ಮೆ ಇಲ್ಲೊಮ್ಮೆ ಸಿಗುತ್ತಾರೆ. ಕೈಚಕ್ಕುಲಿಯನ್ನು ಮಾಡುವವರಲ್ಲಿ ಉತ್ತರ ಕನ್ನಡ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಶಿರಸಿಯಲ್ಲಿ ವಾಸವಾಗಿರುವ ಕೆಶಿನ್ಮನೆಯ ಡಾ|| ಶೇಷಗಿರಿ ಹೆಗಡೆ ಮತ್ತು ಚೈತ್ರಿಕಾ ದಂಪತಿಗಳೂ ಒಬ್ಬರು.
ಮಲೆನಾಡಿನಲ್ಲಿ ಗಣೇಶ ಚತುರ್ಥಿಗೆ ಚಕ್ಕುಲಿ ಕಡ್ಡಾಯ. ಬಾಯಲ್ಲಿಟ್ಟರೆ ಕರಕನೆ ಸದ್ದು ಮಾಡುತ್ತ, ರುಚಿಯನ್ನೂ ಮೂಡಿಸುತ್ತ ಆಹಾ ಎನ್ನಿಸುವ ಚಕ್ಕುಲಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರ ಮನೆಯಲ್ಲಿಯೂ ತಯಾರಿಸಲೇ ಬೇಕು. ಮೂರ್ನಾಲ್ಕು ದಶಕಗಳ ಹಿಂದೆ ಮನೆ ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಕೈಯ ಮೂಲಕವೇ ಚಕ್ಕುಲಿಗಳನ್ನು ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಈಗ ಚಕ್ಕುಲಿ ತಯಾರಿಸಲು ಎಲ್ಲೆಡೆ ಯಂತ್ರಗಳನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ಈ ಯಂತ್ರಗಳಿಗೆ ಚಕ್ಕುಲಿ ಮಟ್ಟು ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಚಕ್ಕುಲಿ ಮಟ್ಟಿನ ಸಹಾಯದಿಂದ ಒಂದು ತಾಸಿಗೆ ನೂರಾರು ಚಕ್ಕುಲಿಗಳನ್ನು ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಚಕ್ಕುಲಿ ಮಾಡುವುದನ್ನು ಚಕ್ಕುಲಿ ಕಂಬಳ ಎಂದೇ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆಧುನಿಕ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಚಕ್ಕುಲಿ ಮಾಡುವ ಶೈಲಿ ಬದಲಾಗಿರುವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿಯೇ ಅಲ್ಲೊಬ್ಬರು ಇಲ್ಲೊಬ್ಬರು ಹಳೆ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಮರೆಯದೇ ಅದೇ ವಿಧಾನದಿಂದ ಚಕ್ಕುಲಿ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ಕೈಚಕ್ಕುಲಿ ಬಹಳ ರುಚಿಕಟ್ಟಾದುದು ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಈಗೀಗ ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ತಯಾರು ಮಾಡಲಾಗುವ ಚಕ್ಕುಲಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿರುವ ಈ ಕೈಚಕ್ಕುಲಿ ಸವಿದವರಿಗಷ್ಟೇ ಅದರ ವಿಶೇಷತೆ ತಿಳಿಯಬಲ್ಲದು. ಕೆಶಿನ್ಮನೆಯ ಡಾ|| ಶೇಷಗಿರಿ ಹೆಗಡೆ ಮತ್ತು ಚೈತ್ರಿಕಾ ದಂಪತಿಗಳು ಕೈಚಕ್ಕುಲಿ ತಯಾರು ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಹಳೆಯ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಇಂದಿಗೂ ಮುಂದುವರಿಸಿಕೊಂಡು ಬಂದಿದ್ದಾರೆ. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೇ ಇತರರಿಗೂ ಕೈಚಕ್ಕುಲಿ ತಯಾರು ಮಾಡುವುದನ್ನು ಹೇಳಿಕೊಡುತ್ತಾರೆ. ಮನೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಚಕ್ಕುಲಿ ಕಂಬಳವನ್ನು ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ನೆರೆ-ಹೊರೆಯವರಿಗೆಲ್ಲ ಕೈಚಕ್ಕುಲಿಯ ಸವಿಯನ್ನು ಉಣ್ಣಿಸುವ ಕಾರ್ಯ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ಕೆಶಿನ್ಮನೆಯ ಡಾ. ಶೇಷಗಿರಿ ಹೆಗಡೆ ವೃತ್ತಿಯಿಂದ ವೈದ್ಯರು. ಆಸ್ಪತ್ರೆಯ ಕೆಲಸದ ಜಂಜಾಟದಿಂದ ಕೆಲಕಾಲ ಮುಕ್ತನಾಗಿ, ತನಗೆ ಖುಷಿ ಕೊಟ್ಟ ಕೆಲಸವನ್ನು ಮಾಡಬೇಕೆನ್ನುವುದು ಅವರ ಅಭಿಲಾಷೆ. ಆದರೆ ವೃತ್ತಿಯ ನಡುವೆ ಬಿಡುವೆನ್ನುವುದು ಅಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಕೊನೆಗೂ ಕೈಚಕ್ಕುಲಿ ತಯಾರಿಸುವ ನೆಪದಲ್ಲಿ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯಿಂದ ದೂರ ಉಳಿಯುವ ನಿರ್ಧಾರ ಕೈಗೊಂಡರು ಡಾಕ್ಟರು. ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಕೈಚಕ್ಕುಲಿ ತಯಾರಿಸುತ್ತ ತೀರಾ ಪರಿಚಿತರ ಕಾಯಿಲೆಗೆ ಔಷಧಿ ಹೇಳುತ್ತ ಅವಶ್ಯ ಬಿದ್ದರೆ ಅವರನ್ನು ಮನೆಗೇ ಕರೆಸಿಕೊಂಡು ನೋಡಿ ಪರಿಹಾರ ನೀಡುತ್ತ ಮಡದಿ ಚೈತ್ರಿಕಾ ಹದಮಾಡಿಕೊಡುವ ಹಿಟ್ಟನ್ನು ಕೈಯ್ಯಲ್ಲಿ ಮುದ್ದೆಮಾಡಿ ಚಕ್ಕುಲಿ ಎಳೆ ತೆಗೆದು ಮಣೆಯ ಮೇಲೆ ಸುರಳಿ ಸುತ್ತುವುದಕ್ಕೆ ಆರಂಭಿಸಿದರೆ ಅದನ್ನು ನೋಡುವುದೇ ಆನಂದ.
ಕಳೆದ 35 ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಕೈಚಕ್ಕುಲಿ ಮಾಡುತ್ತ ಬಂದಿರುವ ಡಾ. ಶೇಷಗಿರಿ ಹೆಗಡೆ ತಮ್ಮ ಅಜ್ಜಿ ಈ ಕಲೆಯನ್ನು ಕಲಿತುಕೊಳ್ಳಲು ಹೇಳಿದ್ದನ್ನೇ ಪ್ರೇರಣೆಯನ್ನಾಗಿ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಕಲಿತಿದ್ದಾಗಿ ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಡಾಕ್ಟರ್ನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಿ ಬಂದ ಮೇಲೆ ತಾನೂ ಕೈಯ್ಯಲ್ಲಿ ಚಕ್ಕುಲಿ ಸುತ್ತುವುದನ್ನು ಕಲಿತಿದ್ದೇನೆ ಎನ್ನುವ ಚೈತ್ರಿಕಾ, ಹಿಟ್ಟು ಹದಮಾಡಿ ಕೊಟ್ಟು ತಾನೂ ಚಕ್ಕುಲಿ ಸುತ್ತಿ ಸಂಬ್ರಮಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಕೈಯ್ಯಲ್ಲಿ ಸುತ್ತುವ ಚಕ್ಕುಲಿ ಹಿಟ್ಟನ್ನು ಹದಮಾಡಿ ಬಹಳ ಹೊತ್ತು ಇಡುವಂತಿಲ್ಲ. ಸಿದ್ಧವಾದದ್ದನ್ನು ಚಕ್ಕುಲಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಮತ್ತೆ ಹಿಟ್ಟು ಹದಗೊಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ತಾವು ಸಣ್ಣವರಿದ್ದಾಗ ಹಿಟ್ಟು ಹದಮಾಡುವ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೆವು. ಆಗ ಊರಿನ ಅನೇಕರು ಈ ಕಲೆಯಲ್ಲಿ ಪಳಗಿದವರು ಇರುತ್ತಿದ್ದುದರಿಂದ ತಮ್ಮಂಥ ಹುಡುಗರಿಗೆ ಹಿಟ್ಟು ನಾದುವ ಕೆಲಸವಿರುತ್ತಿತ್ತು.
ಹಿಂದೆ ಹಿಟ್ಟಿಗೆ ನೀರು ಬಳಸುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಯಾಕೆಂದರೆ ನೀರು ಬಳಸಿದರೆ ಮೈಲಿಗೆ ಎಂಬ ಭಾವನೆಯಿತ್ತು. ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಅತ್ತಿ ಮರದಿಂದ ತೆಗೆದ ರಸ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಒಮ್ಮೆ ಅತ್ತಿರಸ ಸಿಗಲಿಲ್ಲ, ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಸಮೃದ್ಧ ಹಾಲು ಕೊಡುವ ಜಸರ್ಿ ಆಕಳಿನ ಹಾಲನ್ನೇ ಬಳಸಿ ಕೈಚಕ್ಕುಲಿ ಮಾಡಿದ್ದೇವೆಂಬ ನೆನಪು ಡಾ|| ಹೆಗಡೆಯವರದ್ದು. ಈಗಲೂ ಚೌತಿ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಮುಂಜಾನೆಯಿಂದ ಸಂಜೆಯ ವರೆಗೂ ಚಕ್ಕುಲಿ ತಯಾರಿಸಿ ಕಂಬಳವನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಅಕ್ಕಪಕ್ಕದವರನ್ನೂ ಕರೆದು, ಕೈಚಕ್ಕುಲಿಯನ್ನು ನೀಡಿ ಹರ್ಷಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇವರ ಕೈಯಲ್ಲಿ ತಯಾರಾಗುವ ಚಕ್ಕಲಿಯ ಸವಿಯೇ ಬೇರೆ. ಕೈಚಕ್ಕುಲಿ ತಯಾರಿಸುವ ಮೂಲಕ ಅಪರೂಪದ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಿಕೊಂಡು ಬರುತ್ತಿರುವ ಈ ವೈದ್ಯರು ಅಚ್ಚರಿಯನ್ನು ಹುಟ್ಟುಹಾಕುತ್ತಾರೆ.


***
(ಈ ಲೇಖನವು ಸೆ.1, 2014ರ ಕನ್ನಡಪ್ರಭದ ಬೈ2ಕಾಫಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಗೊಂಡಿದೆ)

Sunday, August 31, 2014

ನಮ್ಮೂರ ಹಸಿರಹೊಲ


ಹಸಿರು ಗಿರಿ ಕಾನನದ ನಡು ನಡುವೆ
ಅಗೋ ಅಲ್ಲಿ, ನೋಡಲ್ಲಿ, ಕಾಣುತ್ತಿದೆ
ನಮ್ಮುರ ಹಸಿರು ಹೊಲ |

ಅಕ್ಕಪಕ್ಕದಿ ಗುಡ್ಡ, ದೈತ್ಯಮರ
ಹಸಿರು ತೆನೆ, ಮರತೆಂಗು
ಅಲ್ಲಿ ಮೆರೆದಿತ್ತು ಹೊಲ |

ಕೆಂಪು ಕಂಪಿನ ನೆಲ
ಅಘನಾಶಿನಿಯ ಜೊತೆ ಜುಳು ಜುಳು ತಾಳ
ನಡುವೆ ನಗುತ್ತಿತ್ತು ನಮ್ಮೂರ ಹೊಲ |

ಅಡಿಕೆ ತೋಟದ ನಡುವೆ
ಜವುಗು ಬರಡಿನ ಜೊತೆಗೆ
ಬದುಕಿ ನಿಂತಿತ್ತು ನಮ್ಮೂರ ಹೊಲ |

ಭತ್ತ ಧಾನ್ಯದ ಉಳುಮೆ
ಕಬ್ಬು-ಸೇಂಗಾದ ಮೊಳಕೆ
ಬೆಳೆ ಬೆಳೆದಿತ್ತು ನಮ್ಮೂರ ಹೊಲ |

ಹಸಿದವಗೆ ಜೀವ,
ಜೀವ ಸಂಕುಲಕ್ಕೆ ಆಹಾರ ಜಾಲ
ಇದೇ ಈ ನಮ್ಮುರ ಹೊಲ |

**

(ಈ ಕವಿತೆಯನ್ನು ಬರೆದಿರುವುದು ದಂಟಕಲ್ಲಿನಲ್ಲಿ 9-11-2007ರಂದು)

Thursday, August 28, 2014

ಮತ್ತಿನ್ನೊಂದಿಷ್ಟು ಹನಿ ಚುಟುಕಗಳು

ಹೆಸರು

ಕನ್ನಡದ ಮೇರು ನಟ
ಡಾ. ರಾಜ್ಕುಮಾರ್.
ಅವರ ಮಗ ರಾಘವೇಂದ್ರ ರಾಜ್ಕುಮಾರ್
ಅವರ ಮಗ 
ವಿನಯ ರಾಜ್ಕುಮಾರ್..
ಅವನಿಗೆ ಮಗುವಾದರೆ
............. ರಾಜ್ಕುಮಾರ್
ಅಂತ ಹೆಸರಿಡಬಹುದೇನೋ..!!

ತಲೆಮಾರು

ಹಿಂದಿಯಲ್ಲಿ
ಮುಖೇಶ್ ಕುಮಾರ್
ಅದ್ಭುತ ಹಾಡುಗಾರರು.
ಅವರ ಮಗ ನಿತಿನ್ ಮುಖೇಶ್..
ನಿತಿನ್ ಮುಖೇಶ್ ಮಗ
ನೀಲ್ ನಿತಿನ್ ಮುಖೇಶ್..
ನೀಲ್ ನಿತಿನ್ ಗೆ ಮಗುವಾದರೆ
..... ನೀಲ್ ನಿತಿನ್ ಮುಖೇಶ್..
ಅಂತಿರಬಹುದಾ?

ಸಾಧ್ಯತೆ

ಒಂದು ವೇಳೆ
ದೇವೆಗೌಡರ ಜೆಡಿಎಸ್ ಕೂಡ ಇಬ್ಭಾಗವಾದರೆ
ಒಂದು ಭಾಗಕ್ಕೆ ಕುಮಾರಸ್ವಾಮಿ ಹಾಗೂ ಇನ್ನೊಂದು ಭಾಗಕ್ಕೆ ರೇವಣ್ಣ 
ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾದರೆ.. ಇಬ್ಭಾಗವಾಗುವ ಪಕ್ಷದ ಹೆಸರುಗಳು
ಹೀಗಿರಬಹುದೇ?
ಜೆಡಿಎಸ್ (ಕೆ)
ಜೆಡಿಎಸ್ (ಆರ್)..

ಸೋಲು

ಕೈ ಪಕ್ಷ
ಕಮಲದ ಪಕ್ಷಗಳ
ಗಾಳಿಯಲ್ಲಿ
ಹೋರಾಡಲು
ವಿಫಲವಾಗಿ
ಕೈಚೆಲ್ಲಿದೆ
ಮುದ್ದೆ ಪಕ್ಷ..!!

ಗಣೇಶ ಚತುರ್ಥಿ

ವರ್ಷಕ್ಕೊಮ್ಮೆ ಬರುವನು
ಗೌರಿ ಮಗ ಗಣೇಶ
ತರುವನು ಹರುಷ |
ಸಡಗರ ಸಂತೋಷ,
ರಸ ನಿಮಿಷ|
ಈಶನ ಮಗ ಗಣೇಶ
ತರುವನು ಹೊಸ ಆಶಾ ||

Wednesday, August 27, 2014

ಬೆಂಗಾಲಿ ಸುಂದರಿ-23

(ನಂದನ ಪಾರ್ಕ್)
          ಬಾಂಗ್ಲಾ ನಾಡಿನಲ್ಲಿ ಯಾವ ಕ್ಷಣ ಹೇಗಿರ್ತದೋ ಯಾರೂ ಊಹೆ ಮಾಡುವುದು ಅಸಾಧ್ಯ. ಇವತ್ತು ಶಾಂತವಾಗಿದ್ದ ಜಾಗ ನಾಳೆ ಹಿಂಸಾಚಾರ ಪೀಡಿತವಾಗಲೂಬಹುದು. ಇಂದು ಹೊತ್ತು ಉರಿಯುವ ಪ್ರದೇಶ ನಾಳೆ ಶಾಂತವಾಗಲೂ ಬಹುದು. ಅಷ್ಟು ವಿಚಿತ್ರವಾದ ನಾಡು ಎಂದರೆ ತಪ್ಪಾಗಲಿಕ್ಕಿಲ್ಲ. ಬೆಂಗಾಲಿಗಳು ಎಷ್ಟು ಸ್ನೇಹಿತರೋ ಅಷ್ಟೇ ಸಿಟ್ಟಿನವರೂ ಕೂಡ. ಹೊಸದಾಗಿ ನೋಡುವವರಿಗೆ ಬಾಂಗ್ಲಾ ಸುಲಭಕ್ಕೆ ಅರ್ಥವಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ವಿನಯಚಂದ್ರನ ಪಾಡೂ ಅದೇ ರೀತಿಯಾಗಿತ್ತು. ಹಲವು ಜನರು ಬಾಂಗ್ಲಾದ ಕುರಿತು ಹಲವು ಬಗೆಯಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದ್ದರೂ ಈ ನಾಡು ಮಾತ್ರ ಅರ್ಥವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಪ್ರತಿ ದಿನ ಹೊಸ ಬಗೆಯಲ್ಲಿ ತಿಳಿಯುತ್ತ ಹೋಗುತ್ತಿತ್ತು ಬಾಂಗ್ಲಾ.
           ಸಲೀಂ ಚಾಚಾ ಕೂಡ ಬಾಂಗ್ಲಾ ನಾಡಿನ ಹಲವು ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ ವಿವರಿಸುತ್ತ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದ. ಮಾತಿನ ನಡುವೆಯೆಲ್ಲೋ ಸಲೀಂ ಚಾಚಾ ಅಡಿಕೆಯ ಕುರಿತು ಹೇಳಿದ. ತಕ್ಷಣ ವಿನಯಚಂದ್ರನ ಕಿವಿ ನೆಟ್ಟಗಾಯಿತು. ಮಾತಿಗೆ ನಿಂತ ವಿನಯಚಂದ್ರ `ಅಡಿಕೆ ನಮ್ಮ ಜೀವನಾಧಾರ. ನಮ್ಮ ಮಲೆನಾಡಿನಲ್ಲಿ ಮನೆ ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಅಡಿಕೆ ಬೆಳೆದು ಜೀವನ ನಡೆಸುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಅಡಿಕೆಗಳು ನಮ್ಮ ಹೊಟ್ಟೆಯ ಮೇಲೆ ಹೊಡೆಯುತ್ತವೆ. ಭಾರತಕ್ಕೆ ಕಳ್ಳ ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ಬಾಂಗ್ಲಾ ಅಡಿಕೆ ಬರುವ ಕಾರಣ ನಮ್ಮ ಅಡಿಕೆಗೆ ಬೆಲೆ ಪಾತಾಳಕ್ಕೆ ಕುಸಿಯುತ್ತಿವೆ. ಈಗೀಗ ಈ ಕಳ್ಳ ಸಾಗಾಣಿಕೆ ತಡೆಯಲು ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟು ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಬಾಂಗ್ಲಾ ನಾಡಿನಲ್ಲಿ ಈ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಅಡಿಕೆ ಬೆಳೆಯುತ್ತಾರೆ ಎಂದರೆ ಅಚ್ಚರಿಯಾಗುತ್ತಿದೆ..' ಎಂದ.
           `ಹುಂ.. ನಾನೂ ಈ ಬಗ್ಗೆ ಕೇಳಿದ್ದೆ. ಅನೇಕ ಬಾಂಗ್ಲಾ ಅಡಿಕೆ ಬೆಳೆಗಾರರು ನನಗೆ ಪರಿಚಯವಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಆಗಾಗ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿದ್ದುದನ್ನು ನಾನು ಗಮನಿಸಿದ್ದೇನೆ. ಅವರು ಭಾರತಕ್ಕೆ ನನ್ನ ಮಾಲು ಹೇಗಾದರೂ ಹೋಗಿಬಿಟ್ಟರೆ ಸಾಕು. ನಾನು ಸಿಕ್ಕಾಪಟ್ಟೆ ಲಾಭ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇನೆ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಿರುತ್ತಾರೆ. ಭಾರತದ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯೇ ಇವರಿಗೂ ಜೀವನಾಧಾರ. ಎರಡೂ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ಅಡಿಕೆ ಕುರಿತು ಒಪ್ಪಂದ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದರೆ ಇಲ್ಲಿನ ಅನೇಕ ಬೆಳೆಗಾರರು ಜೀವನ ಕಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು..' ಎಂದ ಸಲೀಂ ಚಾಚಾ.
            `ಇಲ್ಲ ಚಾಚಾ.. ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಅಡಿಕೆ ಹೇರಳವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಾರೆ. ನಮ್ಮ ಅಡಿಕೆ ಫಸಲು ಬಹಳವಿರುವ ಕಾರಣ ಬೇರೆ ದೇಶಗಳ ಅಡಿಕೆ ಬೇಕಾಗುವುದೇ ಇಲ್ಲ. ನಮ್ಮ ಅಡಿಕೆ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಹಾಳು ಮಾಡುವ ಸಲುವಾಗಿ ಕಡಿಮೆ ಬೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲಿನ ಅಡಿಕೆ ಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಹೀಗೆ ಮಾಡುವುದರಿಂದ ಬಾಂಗ್ಲಾ ಬೆಳೆಗಾರರಿಗೂ ಒಳ್ಳೆ ಬೆಲೆ ಸಿಗುವುದಿಲ್ಲ. ನಮ್ಮ ಅಡಿಕೆ ಬೆಳೆಗಾರರೂ ಆತ್ಮಹತ್ಯೆಯ ಹಾದಿ ಹಿಡಿಯುವಂತಾಗುತ್ತದೆ. ಅದೇ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಈಗ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಿನ ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಹಾಗಾಗಿಯೇ ನಮ್ಮ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಅಡಿಕೆ ಬೆಳೆಗಾರ ಅಲ್ಪ ಸ್ವಲ್ಪ ಹಣವನ್ನು ಕಾಣುವಂತಾಗಿದೆ..' ಎಂದ ವಿನಯಚಂದ್ರ. ಸಲೀಂ ಚಾಚಾ.. ಹುಂ ಎಂದು ದೀರ್ಘ ನಿಟ್ಟುಸಿರು ಬಿಟ್ಟ.
           ಅಲ್ಲೆಲ್ಲೋ ಸೈಕಲ್ ಚಾಲಿಸುತ್ತಿದ್ದವನು ಕೊಂಚ ಬಿಡುವು ಕೊಟ್ಟ ಚಾಚಾ. ನಿಲ್ಲಿಸಿದವನೇ ವಿನಯಚಂದ್ರನ ಬಳಿ ಬಲಗಡೆಯಲ್ಲಿ ಕೈಮಾಡಿ ತೋರಿಸುತ್ತ ಪನಿಸೈಲ್ ಆಚೆಗೆ ಭವಾನಿಪುರ ಅಂತೊಂದು ಪ್ರದೇಶವಿದೆ. ಅಲ್ಲಿ ಭವಾನಿ ದೇವಾಲಯವಿದೆ. ಬಹಳ ಚನ್ನಾಗಿದೆ. ಹಿಂದೂಗಳು ಸಾಕಷ್ಟು ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲಿಗೆ ಬರುತ್ತಾರೆ ಎಂದ.  ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂ ಊರುಗಳ ಹೆಸರುಗಳನ್ನೆಲ್ಲ ಅಹ್ಮದಾಬಾದ್, ಹೈದರಾಬಾದ್, ಫರೂಕಾಬಾದ್, ಹೀಗೆ ಮುಸ್ಲಿಂ ಹೆಸರುಗಳಾಗಿ ಬದಲಾಗಿದೆ. ಆದರೆ ಬಾಂಗ್ಲಾದಂತಹ ಮುಸಲ್ಮಾನರು ಬಹುಸಂಖ್ಯಾತರಾಗಿರುವ ದೇಶದಲ್ಲೂ ಹಿಂದೂ ಹೆಸರಾದ ಭವಾನಿಪುರವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸದೇ ಇರುವುದು ವಿನಯಚಂದ್ರನ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಅಚ್ಚರಿ ತಂದಿತು. ನಿಜಕ್ಕೂ ಬಾಂಗ್ಲಾ ನಾಡು ಅಚ್ಚರಿಯ ಮೂಟೆಯಂತೆ ಅನ್ನಿಸಿತು.
            ಆದರೂ ವಿನಯಚಂದ್ರನ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಬಾಂಗ್ಲಾದಲ್ಲಿನ ಹಿಂಸಾಚಾರದ ಬಗ್ಗೆಯೇ ಆಲೋಚನೆಗಳು. ಇಷ್ಟೆಲ್ಲ ವಿಶಿಷ್ಟವಾಗಿರುವ ನಾಡಿನಲ್ಲೇಕೆ ಈ ಪರಿಯ ಹಿಂಸಾಚಾರ? ಯಾಕೋ ಅರ್ಥವಾಗಲಿಲ್ಲ. ತಲೆ ಕೊಡವಿದ. ಸಲೀಂ ಚಾಚಾ ಮತ್ತೆ ಸೈಕಲ್ ತುಳಿಯಲು ಆರಂಭಿಸಿದ. ಸೈಕಲ್ ಏರಿದ ಕೆಲ ಸಮಯದಲ್ಲಿಯೇ ನಂದನ ಪಾರ್ಕ್ ಸಿಕ್ಕಿತು. ಸಲಿಂ ಚಾಚಾ ನಂದನ ಪಾರ್ಕಿನ ವಿಶೇಷತೆಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸಿದ. ಇದೊಂದು ಫ್ಯಾಂಟಸಿ ಪಾರ್ಕ್ ಎಂದೂ ಹೇಳಿದ. ಇಲ್ಲಿಂದ ಮುಂದೆ ಅಪ್ಪಟ ಗ್ರಾಮೀಣ ಬಾಂಗ್ಲಾ ನಾಡು ತೆರೆದುಕೊಳ್ಳಲಿತ್ತು. ಬ್ರಹ್ಮಪುತ್ರಾ ನದಿಯ ವಿಶಾಲವಾದ ಹರವಿನ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಸಾಗಬೇಕಿತ್ತು. ನಂದನ ಪಾರ್ಕಿನಿಂದ ನೇರ ರಸ್ತೆಯಲ್ಲಿ ಸಾಗಿದರೆ ಸಿಗುವ ಊರೇ ಚಂದ್ರ. ಊರಿಗೆ ಚಂದ್ರ ಎನ್ನುವ ಹೆಸರು ಇಡಲಾಗಿದೆ. ಎಷ್ಟು ಚೆಂದವಲ್ಲವಾ ಎಂದುಕೊಂಡ ವಿನಯಚಂದ್ರ. ತನ್ನ ಹೆಸರಲ್ಲೂ ಚಂದ್ರವಿದೆಯಲ್ಲ. ಊರ ಹೆಸರೂ ಚಂದ್ರ ಎಂದೂ ಅನ್ನಿಸಿತು ಆತನಿಗೆ. ಚಂದ್ರ ಎನ್ನುವ ಹೆಸರಿನ ಊರು ಹೇಗಿರಬಹುದು ಎನ್ನುವ ಕುತೂಹಲವೂ ಮೂಡಿತು. ಚಂದ್ರ ಊರಿಗೆ ಜಯದೇವಪುರ ಹಾಗೂ ತಂಗೈಲ್ ನಡುವಿನ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹೆದ್ದಾರಿಯೂ ಹಾದುಹೋಗಿದೆ. ಮುಂದೇ ಇದೇ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ಸಾಗಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಿದ ಸಲೀಂ ಚಾಚಾ.
           ಮತ್ತೊಂದು ಹತ್ತು ಕಿ.ಮಿ ಪಯಣದ ನಂತರ ಸಿಕ್ಕಿತು ಚಂದ್ರ. ಅರ್ಧ ಗ್ರಾಮೀಣ ಅರ್ಧ ನಗರ ಪ್ರದೇಶ. ದೊಡ್ಡದೊಂದು ಸುಂದರ ಮಸೀದಿ ಇಲ್ಲಿದೆ. ಹಾಲುಬಿಳುಪಿನ ಮಸೀದಿಯ ಗುಮ್ಮಟದಲ್ಲಿ ಚಿನ್ನದ ಬಣ್ಣದ ಹಾಳೆಯ ಲೇಪನ ಮಾಡಿದ್ದು ಎಂತಹ ಪ್ರವಾಸಿಗರನ್ನೂ ಕೂಡ ಇದು ಸೆಳೆಯುತ್ತದೆ. ಚಂದ್ರ ನಗರಿಯ ಮುಖ್ಯ ವೃತ್ತದ ಬಳಿ ಸಾಗುತ್ತಿದ್ದಂತೆಯೇ ಈ ಊರಿನಲ್ಲಿ ಏನೋ ಸರಿಯಿಲ್ಲ ಎನ್ನಿಸಿತು. ಇದನ್ನು ಮೊದಲು ಗಮನಿಸಿದ್ದು ಸಲೀಂ ಚಾಚಾ. ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ ಬ್ಯಾರಿಕೇಡ್ ಗಳಿದ್ದವು. ಕೆಲವು ಕಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಪೊಲೀಸರೂ ನಿಂತಿದ್ದರು. ಈ ಊರಿನಲ್ಲಿ ಹಿಂಸಾಚಾರ ಶುರುವಾಗಿದೆಯಾ ಎಂದುಕೊಂಡರು ಸೈಕಲ್ ಮೇಲಣ ಪಯಣಿಗರು. ಹಾಗಾಗದಿದ್ದರೆ ಸಾಕು ಎನ್ನುವ ಬಾವವೂ ಮೂಡಿತು. ಅವ್ಯಕ್ತ ಭೀತಿಯ ನಡುವೆಯೇ ಸೈಕಲ್ ತುಳಿಯತೊಡಗಿದ ಸಲೀಂ ಚಾಚಾ.
(ಚಂದ್ರಾ ನಗರಿಯ ಸುಂದರ ಮಸೀದಿ)
           ಚಂದ್ರ ನಗರಿಯ ಫಾಸಲೆಯನ್ನು ಇನ್ನೇನು ದಾಟಬೇಕು ಎನ್ನುವಷ್ಟರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ಪೊಲೀಸಿನವನು ಇವರನ್ನು ಅಡ್ಡಗಟ್ಟಿದ. ಸೈಕಲ್ ನಿಲ್ಲಿಸಿದವನೇ ಲಾಠಿಯನ್ನೆತ್ತಿಕೊಂಡು ಗದರಿಸುತ್ತಲೇ ಬಂದ. ಸಲೀಂ ಚಾಚಾ ಸುಮ್ಮನೆ ನಿಂತಿದ್ದ. ಪೊಲೀಸಿನವನು ಬಯ್ಯುತ್ತಲೇ ಯಾರು ನೀವೆಲ್ಲ ಈ ಮುಂತಾಗಿಯೇ ವಿಚಾರಣೆ ಆರಂಭಿಸಿದ. ಸಲೀಂ ಚಾಚಾ ತನ್ನ ಮಗ ಹಾಗೂ ಸೊಸೆ ಸೈಕಲ್ ಮೇಲೆ ಸಾಗುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಮಿರ್ಜಾಪುರಕ್ಕೆ ಸೈಕಲ್ ಮೇಲೆ ಬರುತ್ತೇವೆಂದೆ ಹರಕೆ ಹೊತ್ತುಕೊಂಡಿದ್ದೇವೆ ಎಂದ. ಆದರೂ ಪೊಲೀಸ ಸುಮ್ಮನಾಗಲಿಲ್ಲ. ಕೊನೆಗೆ ವಿನಯಚಂದ್ರನ ಬಳಿ ಬಂದು ಹೆಸರೇನು ಎಂದೆಲ್ಲ ಕೇಳಿದ. ಅದಕ್ಕೆ  ವಿನಯಚಂದ್ರ ಗಟ್ಟಿಯಾಗಿಯೇ `ಅಹಮದ್' ಎಂದ. ಪೊಲೀಸನ ಕಣ್ಣು ಮಧುಮಿತಾಳ ಮೇಲೆ ಬಿದ್ದಿತ್ತು. ಆಕೆಯನ್ನೇ ಪದೆ ಪದೆ ನೋಡಲಾರಂಭಿಸಿದ್ದ. ವಿನಯಚಂದ್ರನಿಗೆ ಕಸಿವಿಸಿಯಾಗಿತ್ತು. ಯಾಕೋ ಆಕೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಅನುಮಾನ ಬಂದಂತೆ ಪೊಲೀಸ ವರ್ತನೆ ಮಾಡತೊಡಗಿದ. ಕೊನೆಗೆ ಮಧುಮಿತಾಳ ಬಗ್ಗೆ ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡಿದ. ಪೊಲೀಸ ಕೇಳಿದ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿಗೆಲ್ಲ ಉತ್ತರ ಕೊಟ್ಟರೂ ಪೊಲೀಸಿನವ ಸೊಕಾ ಸುಮ್ಮನೆ ಗಲಾಟೆಯನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿದ್ದ. ಸಲೀಂ ಚಾಚಾನಿಗೆ ಯಾಕೋ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಹದ ತಪ್ಪುತ್ತಿದೆ ಎನ್ನಿಸಿತು. ವಿನಯಚಂದ್ರನೂ ನಿಧಾನವಾಗಿ ತಾಳ್ಮೆ ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದ.
             ಕೊನೆಗೊಮ್ಮೆ ಪೊಲೀಸ ವಿನಯಚಂದ್ರನ ಜೊತೆಗೂ ಗಲಾಟೆ ಆರಂಭಿಸಿದ. ವಿನಯಚಂದ್ರ ಹಲವು ಸಾರಿ ಪೊಲೀಸನನ್ನು ಸಮಾಧಾನ ಮಾಡಲು ನೋಡಿದ. ಕೊನೆಗೆ ಇದ್ದಕ್ಕಿದ್ದಂತೆ ಅದೇನನ್ನಿಸಿತೋ ಏನೋ ರಪ್ಪನೆ ಕಪಾಳಕ್ಕೆ ಬಾರಿಸಿಯೇ ಬಿಟ್ಟ. ವಿನಯಚಂದ್ರನ ಹೊಡೆತ ಯಾವ ರೀತಿಯಿತ್ತೆಂದರೆ ಒಂದು ಸಾರಿ ಪೊಲೀಸ ಹಿಂದಕ್ಕೆ ಸರಿದನಲ್ಲದೇ ಕೆನ್ನೆಯನ್ನು ಹಿಡಿದುಕೊಂಡು ಸುಧಾರಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತ ಕುಳಿತ. ಸಿಟ್ಟಿಗೆದ್ದ ವಿನಯಚಂದ್ರ ಹಿಂದಿಯಲ್ಲಿ ಬಯ್ಯಲು ಆರಂಭಿಸಿದ್ದ. ಪೊಲೀಸನಿಗೂ ಸಿಟ್ಟು ಬಂದಿತ್ತೇನೋ. ವಿನಯಚಂದ್ರನನ್ನು ಗುರಾಯಿಸತೊಡಗಿದ್ದ. ಸಲೀಂ ಚಾಚಾ ಮಾತ್ರ ಬಹು ದೊಡ್ಡ ತಪ್ಪು ಸಂಭವಿಸಿಬಿಟ್ಟಿತು ಎನ್ನುವಂತೆ ಭಯಭೀತನಾಗಿದ್ದ. ವಿನಯಚಂದ್ರ ಹೊಡೆಯಲಿಕ್ಕೆ ಹೊಡೆದಿದ್ದ. ಹೊಡೆದ ನಂತರವೇ ತಾನೆಂತ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದೆ ಎನ್ನುವ ಅರಿವಾಗತೊಡಗಿತ್ತು. ಪೊಲೀಸ ನಿಧಾನವಾಗಿ ಚೇತರಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವಷ್ಟರಲ್ಲೇ ಸಲೀಂ ಚಾಚಾ ಬೇಗ ಬೇಗನೆ ಸೈಕಲ್ ಹತ್ತಿ ಹೊರಟೇಬಿಟ್ಟಿದ್ದ. ಪೊಲೀಸ ಇದ್ದ ಜಾಗದಿಂದ ಕೆಲವು ಕಿ.ಮಿ ದಾಟಿ ಬಂದನಂತರವೇ ಎಲ್ಲರೂ ಸಮಾಧಾನಗೊಂಡಿದ್ದು.
            ಸಲೀಂ ಚಾಚಾ ಮೊದಲಿಗೆ ವಿನಯಚಂದ್ರನನ್ನು ತರಾಟೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡ. ಇಷ್ಟು ಸಿಟ್ಟಾಗುವುದು ಬೇಡವೇ ಬೇಡ. ಇಂತಹ ತಪ್ಪು ಮಾಡಿದರೆ ನೀವು ಬಾಂಗ್ಲಾ ನಾಡನ್ನು ದಾಟಿ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಹೋಗುವುದೇ ಇಲ್ಲ. ಬಾಂಗ್ಲಾದ ಯಾವುದಾದರೂ ಒಂದು ಗದ್ದೆ ಬಯಲಿನಲ್ಲಿ ಖತಂ ಆಗುತ್ತೀರಿ. ಬಾಂಗ್ಲಾದ ಭತ್ತದ ಗದ್ದೆಗೆ ನಿಮ್ಮ ರಕ್ತ ನೀರಿನಂತೆ ಆಗುತ್ತದೆ. ಹೀಗೆ ಮಾಡಬೇಡ ಬೇಟಾ ಎಂದೂ ಹೇಳಿದ. ವಿನಯಚಂದ್ರ ಕೂಡ ತನ್ನರಿವಿಲ್ಲದಂತೇ ಈ ರೀತಿ ಆಗಿದ್ದೆಂದೂ ಹೇಳಿದ. ಮೂವರೂ ಒಬ್ಬರಿಗೊಬ್ಬರು ತಿಳಿ ಹೇಳಿಕೊಂಡು ಮುನ್ನಡೆದರು.
            ಕೆಲ ಕಿಲೋಮೀಟರುಗಳ ಪಯಣದ ನಂತರ ಕಾಲಿಯಾಕೈರ್ ಎಂಬ ಪಟ್ಟಣ ಸಿಕ್ಕಿತು. ಕಾಲಿಯಾಕೈರ್ ಪಟ್ಟಣವನ್ನು ತಲುಪುವ ವೇಳೆಗೆ ಪೊಲೀಸರು ಇನ್ನು ತಮ್ಮನ್ನು ಹುಡುಕಿ ಬರಲಾರರು ಎನ್ನುವ ಧೈರ್ಯ ಬಂದಿತು. ಮುಂದಕ್ಕೆ ಪಯಣಿಸಿದರು. ಆ ಊರಿನ ಫಾಸಲೆಯಲ್ಲಿ ಹರಿಯುತ್ತಿದ್ದ ನದಿಯ ಮೇಲಿನಿಂದ ಬೀಸಿ ಬರುತ್ತಿದ್ದ ತಂಗಾಳಿ ಮುಂಜಾವಿಗೆ ಹೊಸ ಬೆಡಗನ್ನು ನೀಡಿತು. ಹಗಲಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರಯಾಣ ಮಾಡುವುದು ಬೇಡ ಎನ್ನುವ ನಿರ್ಧಾರ ಮಾಡಿದ್ದರೂ ಮಿರ್ಜಾಪುರವನ್ನು ತಲುಪಲೇಬೇಕು ಎನ್ನುವ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ ಬೆಳಗಾದರೂ ಸೈಕಲ್ ಹೊಡೆಯೋಣ ಎಂದುಕೊಂಡರು. ಮಿರ್ಜಾಪುರದಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಗಡಿಯೊಳಕ್ಕೆ ಕಳಿಸುವ ಏಜೆಂಟ್ ಭೇಟಿಯಾಗಿ ಅಗತ್ಯದ ನಿರ್ದೇಶನಗಳನ್ನು ನೀಡಲಿದ್ದ. ಆ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ ಏನೇ ತೊಂದರೆಯಾದರೂ ಸೈಕಲ್ ರಿಕ್ಷಾ ತುಳಿದು ಮಿರ್ಜಾಪುರವನ್ನು ಎಷ್ಟು ತ್ವರಿತವಾಗಿ ಸಾಧ್ಯವೋ ಅಷ್ಟು ಬೇಗ ತಲುಪುವ ನಿರ್ಧಾರ ಮಾಡಿದರು. ಬಾಂಗ್ಲಾ ನಾಡಿನ ಬಾನಿನಲ್ಲಿ ಸೂರ್ಯ ಉದಯಿಸಲು ಆರಂಭಿಸಿದ್ದ. ಮೂಡಣ ದಿಕ್ಕು ಕೆಂಪಾಗಿತ್ತು. ನಾಚಿದ ನಾರಿಯ ಕೆನ್ನೆಯಂತೆ ಸುಂದರವಾಗಿತ್ತು. ಬಾನಿನಲ್ಲಿ ಕೈ ಕೈ ಹಿಡಿದುಕೊಂಡು ಹೊರಟಂತೆ ಹಕ್ಕಿಗಳ ಹಿಂಡು ತಮ್ಮ ದೈನಂದಿನ ಕೆಲಸ ಕಾರ್ಯಗಳಿಗೆ ಹೊರಟಿದ್ದವು. ಅಲ್ಲೆಲ್ಲೊ ಚಿಕ್ಕ ಕೆರೆಯ ಬಳಿ ಸೈಕಲ್ ನಿಲ್ಲಿಸಿ ಪ್ರಾತರ್ವಿಧಿಗಳನ್ನು ಮುಗಿಸಿ ವಿನಯಚಂದ್ರ ಸೈಕಲ್ ತುಳಿಯಲು ಏರಿದ.

(ಮುಂದುವರಿಯುತ್ತದೆ..)

Monday, August 25, 2014

ಹೊಸ ಹನಿಗಳು

ಹೇಳಿಕೆ


ಅಚ್ಛೆ ದಿನ ಆನೆವಾಲೇ ಹೈ

ಎಂದು ಮೋದಿ ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದರೂ
ಪೆಟ್ರೂಲ್ ಬೆಲೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ ನೋಡಿ
ಎಂದರು ಯು. ಟಿ. ಖಾದರು |
ಕಳೆದ ಹತ್ತು ವರ್ಷಗಳಿಂದ
ಅವರು ಸುಮ್ಮನಿದ್ದರು ||


ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆ



ರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲಿ ಹೀನಾಯ

ಸೋಲನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿದ್ದರೂ
ಉಪ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ
ಗೆದ್ದ ತಕ್ಷಣ
ಸೋಲಿನ ಹೊಣೆ ಹೊತ್ತು
ಮೋದಿ ರಾಜಿ ನಾಮೆ ಕೊಡಬೇಕು
ಎಂದರಂತೆ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ಸಿಗರು |


ನಾಯಕತ್ವ



ರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲಿ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್

ಸೋತಾಗ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ಸಿಗರು
ಸೋಲಿಗೆ ಎಲ್ಲರೂ ಹೊಣೆ ಎಂದರು |
ಉಪ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ 
ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಗೆದ್ದಾಗ ಮಾತ್ರ
ರಾಹುಲ್ ಗಾಂಧಿ ಯುವ ನಾಯಕತ್ವ
ಕಾರಣ ಎಂದರು. ||

ಪತಿವೃತೆ


ಪತಿಯನ್ನೇ
ವೃತವೆಂದು ತಿಳಿದು
ಸದಾಕಾಲ ಆತನನ್ನೇ
ಸೇವಿಸುವವಳು
ಪತಿವೃತೆ ||


ರಮ್ಯ

ಆಕೆ ಬಹು ರೂಪವತಿ
ರಮ್ಯ|
ನೋಡಲೂ ಕೂಡ ಅಷ್ಟೇ
ರಮ್ಯ |
ಜೊತೆಗೆ ಬಯಸಿದಾಗಲೆಲ್ಲ
ಮತ್ತು ನೀಡುವಳು
ಅದೇ RUMಯಾ ||